Δὲν ἤξερα μὲ ποιὸ τρόπο νὰ πῶ στὸν ξάδερφό μου ὅτι παραλογίζεται. «Μάνθο, τὸ ποιοὶ εἴμαστε δὲν τὸ ἀνακαλύπτουμε μέσα ἀπὸ τὶς φιλίες μας· ἡ προσωπικότητα τῶν ἄλλων δὲν μπορεῖ νὰ γίνει “καθρέφτης”, ποὺ θὰ κοιτάξουμε γιὰ νὰ ἐξερευνήσουμε τὴν δική μας προσωπικότητα! Συμφωνῶ ὅτι οἱ ἔφηβοι βρισκόμαστε σὲ μία πορεία συγκρότησης τῆς προσωπικοτητάς μας —ὄχι ἀνακάλυψης ποὺ εἶπες. Τὴν ἀλήθεια δὲν τὴν βρίσκουμε ἀλλάζοντας συνεχῶς κατεύθυνση, κάνοντας πειράματα μὲ νέες “πλευρὲς” τοῦ ἑαυτοῦ μας, ἤ νέες… “πραγματικότητες”! Τὸ θέμα εἶναι νὰ μὴν πλησιάσουμε καθόλου στὸν κίνδυνο, ὄχι νὰ ἐλέγξουμε “σὲ πόση ἀπόσταση” θὰ πάθουμε ζημιὰ…».
«Μόνο ποὺ στὴν φάση ποὺ εἴμαστε ὑποχρεωνόμαστε νὰ παίρνουμε συνέχεια ἀποφάσεις, Δαμασκηνέ, καὶ παρόλο ποὺ μὲ αὐτὲς τὶς ὁρμόνες τῆς ἀνάπτυξης ἡ διάθεσή μας ἀλλάζει ἀπὸ τὴν μιὰ στιγμὴ στὴν ἄλλη, ἐμεῖς καλούμαστε νὰ ἐξισορροπήσουμε τὴν λογικὴ μὲ τὸ συναίσθημα… Θὰ τὸ ξαναπῶ, ἡ οἰκογένεια δὲν μπορεῖ ἄλλο νὰ παίζει τὸν ῥόλο τοῦ “διαχειριστὴ” στὴ ζωὴ τοῦ παιδιοῦ της. Ἡ ἐξερεύνηση τοῦ ἑαυτοῦ μας πλέον γίνεται χωρὶς τὴν συμμετοχή της! Ἄν θέλουν οἱ γονεῖς μας νὰ γίνουν οἱ “συναισθηματικοὶ μέντορές μας” κάποια στιγμή, θὰ πρέπει νὰ ἀγωνιστοῦν γιὰ νὰ “ἀναθεωρήσουν” τὴν… στρατηγική τους. Βλέποντας πὼς ὁ κόσμος δὲν εἶναι μόνο μαῦρο καὶ ἄσπρο ὅπως μᾶς ἔλεγαν, ἀνακαλύπτουμε καὶ τόσες ἀποχρώσεις τοῦ γκρὶ γιὰ νὰ διαχειριστοῦμε τὰ καλέσματα τῆς φύσης καὶ τὴν αὐτοαποδοχή, βγάζοντας τὰ συμπεράσματά μας ἀπὸ τὸν ὀρθολογισμὸ καὶ ἀπὸ τὶς ἐμπειρίες τῶν φίλων μας! Κάθε φορὰ ποὺ συναντᾶμε περιπτώσεις ποὺ ἡ ἀνθρώπινη πλευρά μας, δηλαδὴ τὰ συναισθήματα, ζητᾶνε ἄλλα ἀπὸ ὅσα ὑπαγορεύει τὸ μυαλό μας, ὁ βασικὸς στόχος εἶναι ἡ κατάκτηση τῆς αὐτονομίας μας! Αυτὸ προσπαθῶ νὰ σοῦ πῶ τόση ὥρα, ὅτι πρόοδος σημαίνει νὰ ἀποφασίζουμε οἱ ἴδιοι τί εἶναι καλὸ ἢ κακό, καὶ νὰ δίνουμε οἱ ἴδιοι ἐντολὲς στὸν ἑαυτό μας! Τώρα τὸ κατάλαβες;».
Ὅταν πρὶν ἀπὸ καιρὸ μοῦ ἔλεγε ὁ Μάνθος ἀπὸ τὸ τηλέφωνο, ὅτι οἱ γονεῖς του τὸν ἔκαναν νὰ αἰσθάνεται ἀνίκανος, καὶ τοὺς κατηγοροῦσε πὼς ἤθελαν νὰ ἔχουν τὸν ἔλεγχο τῶν κινήσεών του, παρόλο ποὺ εἴμαστε συνομήλικοι δὲν μποροῦσα νὰ τὸν καταλάβω, ἐπειδὴ ὄντως ἔβλεπε μόνο τὸ μαῦρο καὶ τὸ ἄσπρο. Τουλάχιστον τώρα ποὺ τὰ λέμε ἀπὸ κοντὰ μπορῶ νὰ συμμεριστῶ τὸν πόνο του. Εἶναι ἀδιανόητο! Σχηματίζω τὴν εἰκόνα πὼς ξεκινάει τὴν ζωή του μὲ ἀφετηρία ΤΗΝ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΑΠΟ ΟΛΑ! Δὲν ἔχει καταφέρει ἀκόμα νὰ προσθέσει στὴν προσωπικότητά του κάποιο “δυνατὸ σημεῖο” ΠΟΥ ΝΑ ΩΦΕΛΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΟΥ! Ἡ διάχυτη ἔλλειψη πνευματικῆς προοπτικῆς, ποὺ τοῦ φέρνει ἀδυναμία νὰ ξεχωρίσει καὶ νὰ περιγράψει μὲ ἀκρίβεια τὰ ὀνόματα ἐκείνων ποὺ συγκρούονται μέσα του, δείχνουν τὰ ὑγιῆ συναισθήματά του ποὺ ξηραίνονται, νὰ ἀφήνουν τόπο στὰ ἔνστικτα γιὰ νὰ “ἀναβλύζουν”… Ἡ δύναμη χωρὶς μετάνοια εἶναι ὑπερηφάνεια, τῆς ὁποίας τὸ ἔργο εἶναι ἡ βία. Γιὰ νὰ μιλήσω ὅμως τώρα γιὰ ἐμένα, διαπίστωσα πόσο γρήγορα ἡ λύπη γίνεται τὸ φυσικὸ ἐπακόλουθο τοῦ ἐγωισμοῦ. Ὁ λόγος ποὺ συμπόνεσα πραγματικὰ τὸν ξάδερφό μου εἶναι ὅτι νοιώθω στὸ πετσί μου τί σημαίνει ἐξ αἰτίας τῆς ὀκνηρίας καὶ τῆς ἀμέλειας τῆς ψυχῆς, νὰ ἀνιχνεύει κάποιος μέσα του τὸν θάνατό της! Μόλις ἀφέθηκα καὶ μοίρασα τὴν προσοχή μου σὲ συντροφιὲς ποὺ δὲν πρυτάνευε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, βρέθηκα νὰ παρακολουθῶ στὸ σπίτι ἑνὸς συμμαθητὴ μαζὶ μὲ ἄλλους, μία σειρὰ τῆς τηλεκόλασης, κατάμεστη ἀπὸ… κατασυκοφάντηση καὶ ἐμπαιγμὸ γιὰ τὸν μοναχισμό! Ὅσο οἱ ὑπόλοιποι δὲν σταματοῦσαν νὰ γελᾶνε “ἱκανοποιημένοι” μὲ ὅσα ἔβλεπαν, ἐγὼ ἀπὸ μικροψυχία “ΠΟΥΛΗΣΑ” τὴν ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΝΩΜΗ ΜΟΥ γιὰ μερικὰ σπειριὰ σπουδαιοφάνειας… Ἀντὶ νὰ θυμώσω καὶ ἐπὶ τόπου νὰ ἀνοίξω τὴν πόρτα γιὰ νὰ φύγω, παρέμεινα μαρμαρωμένος νὰ δέχομαι τοὺς ἀνήκουστους χλευασμοὺς καὶ τὴν βέβηλη παραμόρφωση τῆς ἁγιαστικῆς μοναστικῆς ζωῆς… Σὲ αὐτοὺς ποὺ ζοῦν σαρκικῶς, δὲν εἶναι μόνο θνητὰ καὶ πρόσκαιρα τὰ τερπνά, ἀλλὰ καὶ τόσο μικρὰ καὶ εὐτελῆ, ὥστε νὰ μοιάζουν μὲ ξυλοκέρατα καὶ μὲ τροφὴ χοίρων. Ἐγὼ ὅμως κατάλαβα ἀμέσως ὅτι μὲ τὴν ἀχάριστη στάση μου ἀπομακρύνθηκα ἀπὸ τὸν Χριστό, ἀπὸ τὴν ἀπερίγραπτη ὀδύνη ποὺ συνεπαγόταν ἡ ἀπώλεια τῆς θείας Χάριτος! Τὴν πνευματικὴ ἡδονὴ ποὺ ποθεῖ ἀπὸ τὰ βάθη της ἡ ψυχή, τὴν ὁποία ἐκ φύσεως δίνει ὁ Θεὸς ὅταν κατοικεῖ μέσα της, ἀντικατέστησε ἡ παγωμένη ἐρημιὰ ποὺ ἁπλώθηκε μέσα μου, μὲ τὴν στέρηση τῆς ἡδονῆς. Γιατὶ ὁ Κύριος, σύμφωνα μὲ τὴν ποιότητα τῆς διαθέσεως καθενός, καθὼς ἑνώνεται μὲ ὅλους ὅπως γνωρίζει Αὐτός, δίνει στὸν καθένα τὴν αἴσθηση ἀνάλογα μὲ τὸ πῶς ὁ καθένας ἔχει διαμορφωθεῖ ἀπὸ τὸν ἑαυτό του γιὰ νὰ Τὸν ὑποδεχτεῖ, ποὺ ὁπωσδήποτε θὰ ἑνωθεῖ μὲ ὅλους κατὰ τὸ τέλος τῶν αἰώνων. Καμία ἁμαρτία δὲν μένει ἀμέτοχη τοῦ πόνου! Μαζὶ ἀκολουθεῖ καὶ ὁ δρυμὴς ἔλεγχος τῆς συνείδησης ποὺ ἀπὸ προχθὲς μὲ ἀνακρίνει ἀνύστακτος, φέρνοντας στὸ φῶς τὶς κρυμμένες ἀδυναμίες μου! Αὐτὸ ποὺ στ’ ἀλήθεια μὲ γλυτώνει μέχρι τὴν αὐριανὴ συνάντηση μὲ τὸν πνευματικό μου, εἶναι ἡ μελέτη ποὺ μᾶς δίδαξε ὁ Ἄγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: “Ἄς προσέχουμε στὴν ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν, ποὺ μᾶς ξεριζώνει τὴν λύπη, μᾶς φυτεύει τὴν εὐχαρίστηση, ἀναιρεῖ τὴν κακία καὶ ῥιζώνει τὴν ἀρετή”.
«Παιδί μου, ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Μέγας ἔλεγε πὼς οἱ καπετάνιοι κατευθύνουν μὲ προσοχὴ τὸ πλοῖο γιὰ νὰ μὴν προσκρούσει πάνω σὲ σκόπελο ἤ ὕφαλο. Ἔτσι κι ἐκεῖνοι ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ζήσουν τὴν ἐνάρετη ζωή, ἄς ἐξετάσουν μὲ ἐπιμέλεια ποιὰ πρέπει νὰ κάνουν καὶ ποιὰ πρέπει νὰ ἀποφεύγουν, καὶ νὰ πιστεύουν ὅτι οἱ ἀληθινοὶ καὶ θεῖοι νόμοι τοὺς συμφέρουν, κόβοντας τὶς πονηρὲς ἐνθυμήσεις καὶ ἐπιθυμίες ἀπὸ τὴν ψυχή τους».
Ὁ π. Εὐπρέπειος ἔβγαλε τὸ ἱερὸ πετραχήλι γιὰ νὰ τὸ τακτοποιήσει στὴν θέση του καὶ ἐγὼ τὸν περίμενα· μετὰ ἀπὸ τὴν συγγνώμη ποὺ ἐμπόνως ζήτησα ἀπὸ τὸν Κύριο, ποὺ δὲν Τὸν ὑπερασπίστηκα μπροστὰ στοὺς ἄλλους, προτεραιότητα εἶχαν τὰ ἐρωτήματά μου γιὰ τὸν ὀρθολογισμό, ποὺ μαθαίνει στὸν ἄνθρωπο νὰ μὴν πορεύεται καθόλου ὀρθά! «Πάτερ, τὸ ξέρετε ὅτι ὑπάρχουν ἔφηβοι ποὺ πιστεύουν ὅτι τὴν προσωπικότητά τους θὰ τὴν “ἀνακαλύψουν”, καὶ πὼς ἀπὸ τὴν ἐνηλικίωσή τους καὶ μετά, οἱ γονεῖς τους εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ “τρέχουν” πίσω ἀπὸ τὰ παιδιά τους; Δηλαδὴ γιὰ νὰ τοὺς ἀποδέχονται τὰ παιδιὰ τους, αὐτοὶ νὰ συμφωνοῦν μὲ ὁτιδήποτε κάνουν; Ἐσᾶς δὲν σᾶς κάνει αὐτὸ νὰ σκεφτεῖτε ὅτι τὰ παιδιὰ θὰ βροῦν τὴν προσωπικότητά τους “ἕτοιμη” σχηματισμένη, ἐξαρτημένη ἀπὸ τὴν συμπεριφορὰ τῶν γύρω τους; Ἤ ὅτι ὅσο πιστεύουν ὅτι μποροῦν νὰ ἀποφασίζουν τὰ ἴδια τὰ παιδιὰ τί εἶναι καὶ τί δὲν εἶναι καλὸ, ὅτι δὲν θὰ μάθουν ποτὲ τὸν τρόπο ποὺ οἱ ἄλλοι γίνονται “ἰδιοκτῆτες” τῆς δικῆς τους προσωπικότητας;». Στὸ μυαλὸ μοῦ ἦρθε ἄλλη μία φορὰ ἡ δειλία μου νὰ καυτηριάσω τὸ ἀνίερο θέαμα τῆς τηλεκόλασης, μπροστὰ στὴν ὁρμὴ μὲ τὴν ὁποῖα κατρακυλοῦσαν τὰ ἄλλα παιδιά στὶς… “νέες πραγματικότητες”, ποὺ ἔδειχναν ΜΟΝΟ τὸ ἄσπρο καὶ τὸ μαῦρο.
«Δαμασκηνέ, ἄν οἱ στρατιῶτες τὴν ὥρα τῶν ἀκατάσχετων πυροβολισμῶν τῆς μάχης, ἀρχίσουν νὰ ἀσχολοῦνται μὲ τοὺς ἄλλους στρατιῶτες δίπλα τους, καὶ νὰ δίνουν ἐκεῖ ὅλη τὴν προσοχή τους, ἤ ἀκόμα χειρότερα νὰ στρέφουν πρὸς τὰ ἀδέλφια τους τὰ πυρά τους, εἶναι βέβαιο ὅτι ΔΕΝ ΘΑ ΜΕΙΝΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΤΟΥΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ! Τὸ ἴδιο γίνεται καὶ στὸν ἀόρατο πόλεμο· ὅποιος ἀμελεῖ τὸ ἱερὸ καθῆκον τῆς ὑπερασπίσεως τῆς αἰώνιας ἀξίας τοῦ ἑαυτοῦ του, στὴν αἰωνιότητα δὲν θὰ ἐπιβιώσει! Ὅμως οἱ ἐντολὲς τοῦ Στραγητοῦ Χριστοῦ προστατεύουν τὴν ὑψηλότατη ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ἀλίμονο σὲ ὅποιον “στρατιώτη” σκεφτεῖ ὄτι ἀποφασίζει ὁ ἴδιος σὲ ποιὲς θεῖες ἐντολὲς θὰ πειθαρχήσει… Κατ’ ἀρχάς, ἡ Πρόνοια τοῦ Κυρίου μᾶς βοηθάει, γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ ὑπακούουμε στὶς ἐντολές Του. Αὐτὸ εἶναι τὸ πᾶν! Σκέψου ὅτι στὸν Παράδεισο τὸ Πλάσμα τοῦ Θεοῦ ΕΙΧΕ ΟΛΑ ΟΣΑ ΧΡΕΙΑΖΟΤΑΝ! Οἱ Πρωτόπλαστοι ὅμως ἔφαγαν τὸν ἀπαγορευμένο καρπό, ὄχι ἐπειδὴ πεινοῦσαν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀποφασίζουν οἱ ἴδιοι μόνοι τους τί εἶναι καλὸ καὶ τί κακό. Αὐτὸ σημείωσέ το, ὅτι ἔχουμε τὴν ξεδιαντροπιὰ νὰ ἀλαζονευόμαστε, γιὰ αὐτὰ τὰ δῶρα ποὺ δεχτήκαμε ἀπὸ τὸν Κύριο! Ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν ἀγαθὸ Θεὸ γιὰ νὰ παίρνει τὰ ἀγαθά. Τὰ κακὰ τὰ ἐπισύρει ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος στὸν ἑαυτό του ἐξ αἰτίας τῆς κακίας, τῆς ἐπιθυμίας καὶ τῆς ἀναισθησίας του. Ὁ ἀσυλλόγιστος ἄνθρωπος ἀκολουθεῖ τὴν κακία καὶ καυχιέται γι’ αὐτήν, καὶ ἀγωνίζεται πιασμένος ἀπὸ αὐτὴν ὅπως σὲ δίχτυα. Ποτέ δὲν μπορεῖ νὰ σηκώσει πάνω τὸ κεφάλι του καὶ νὰ δεῖ καὶ νὰ γνωρίσει τὸν Θεό, ὁ Ὁποῖος τὰ πάντα δημιούργησε γιὰ τὴν σωτηρία καὶ τὴν θέωση τοῦ ἀνθρώπου. Ὅσο ὑπερασπιζόμαστε τὴν αἰώνια ἀξία τοῦ ἑαυτοῦ μας καὶ ζοῦμε τὴν ἐνάρετη ζωή, τότε ἡ προσωπικότητά μας συγκροτεῖται, δουλειὰ ποὺ πρέπει νὰ ξεκινήσει ἕνα παιδὶ ἀπὸ τὰ πρῶτα χρόνια του. Ἡ ἀξιοπρέπεια θέλει νὰ ἐξετάζουμε ποιὰ ἐνάρετα πρέπει νὰ κάνουμε καὶ ποιὰ ἄθλια πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε, ἀλλιῶς μὲ τοὺς “πολλοὺς ἑαυτοὺς” δὲν ξέρουμε οὔτε γιατὶ ὑπάρχουμε, οὔτε ποιοὶ εἴμαστε ἀφοῦ εἴμαστε πολυπρόσωποι, δηλαδὴ χαμαιλέοντες ποὺ διαρκῶς κρυβόμαστε γιὰ νὰ κάνουμε κακὸ…».
«Πάτερ, ὁ πειρασμὸς στὴν ἐποχή μας μπορεῖ νὰ δανειστεῖ κι ἄλλες λέξεις, ὅπως ἄνεση καὶ εὐκολία, ποὺ κάνουν τὴν ζωὴ ἑλκυστική. Ὅταν κάποιος γεννιέται καὶ μεγαλώνει μέσα σὲ αὐτὲς καὶ δὲν ἔμαθε ποτὲ τὸ φιλότιμο καὶ τὴν θυσία, μήπως πιστεύει ὅτι ἔχει πολλὰ ἐλαφρυντικὰ γιὰ τὸν ἀποπροσανατολισμό του; Μήπως νομίζει ὅτι ἀπαλλάσσεται, ποὺ ἡ προσωπικότητά του δὲν ξέρει νὰ βάλει τάξη μπροστὰ στὶς ἡδονὲς τοῦ κόσμου;». Ὅπως ξανασκέφτηκα τὴν ἐρώτηση, πρόσεξα πὼς ἀκόμα κι ὅταν οἱ ἄνθρωποι τὸν “ἀπαλλάσσουν” ἀπὸ τὶς εὐθύνες του, ἡ ψυχή του δὲν ἀπαλλάσσεται ἀπὸ τὸν πόνο ποὺ τῆς προκαλεῖ ἡ ἀχρήστευση ἀπὸ τὴν ἄνεση καὶ τὴν εὐκολία.
«Πράγματι, εἶναι πάρα πολλὲς οἱ ἡδονὲς ποὺ τραβᾶνε τὰ μάτια τῆς ψυχῆς πρὸς τὸν ἑαυτό τους, καὶ φαίνονται ὅλες ὅτι ἔχουν λαμπερὰ πρόσωπα καὶ ἀξιαγάπητα, ἱκανὰ νὰ προσελκύσουν ἐκείνους ποὺ ἔχουν πάθος γιὰ ὅλες αὐτές, ἐπειδὴ δὲν ἔχουν σφοδρὸ ἔρωτα πρὸς τὴν ἀρετὴ καὶ ΔΕΝ ΥΠΟΜΕΝΟΥΝ ΤΗΝ ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ. Ὅταν ἡ ψυχὴ δὲν εἶναι στερεωμένη στὸν Θεὸ μὲ νήψη καὶ θεῖο φόβο, οἱ ἡδονὲς τὴν ἐξαπατοῦν μὲ τὴν πολύμορφη καὶ πολύτροπη φιληδονία. Κάθε σχέση μὲ τὰ γήινα καὶ ἡ κάθε προσκόλληση σὲ αὐτά, προξενεῖ ἡδονὴ καὶ εὐχαρίστηση, ἀποδεικνύοντας σὲ αὐτὸν ποὺ τὴν ἔχει, ὅτι εἶναι ἀνώφελο καὶ βλαβερὸ τὸ ἐπιθυμητικὸ μέρος τῆς ψυχῆς ὅταν εἶναι ἐμπαθές, ἐπειδὴ ἐξ αἰτίας του, ἐκεῖνος ποὺ ἀποστερεῖται κάτι ποὺ ποθεῖ, ὑποτάσσεται στὸν θυμό, τὴν ὀργή, τὴν λύπη καὶ τὴν μνησικακία. Ἄν τώρα μαζὶ μὲ τὴν ἐμπαθὴ προσκόλληση, ἐπικρατήσει στὸν ἄνθρωπο καὶ κάποια ἔστω μικρὴ συνήθεια, ἀλίμονο! Τὸν κάνει νὰ ἀκολουθεῖ διαρκῶς τὴν παράλογη αὐτὴ ἐμπαθὴ προσκόλληση ἀναίσθητα, καὶ χωρὶς θεραπεία, μὲ τὴν ἡδονὴ ποὺ εἶναι κρυμμένη μέσα σὲ αὐτήν. Γιατὶ ἄν ἡ ψυχὴ ἀδιαφορήσει γιὰ τὸ καλὸ της μὲ δική της θέληση, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΑΝΙΚΗΤΗ. Ἄν θέλουμε, εἴμαστε δοῦλοι τῶν παθῶν. Ἄν θέλουμε, εἴμαστε ἐλεύθεροι καὶ δὲν θὰ ὑποκύψουμε στὰ πάθη. Ὁ Θεὸς μᾶς ἔκανε αὐτεξούσιους καὶ ὅποιος νικήσει τὰ πάθη τῆς σάρκας, στεφανώνεται μὲ τὴν ἀφθαρσία! Ἄν δὲν ὑπῆρχαν τὰ πάθη, δὲν θὰ ὑπῆρχαν ἀρετές, οὔτε στεφάνια ποὺ χαρίζονται ἀπὸ τὸν Θεὸ στοὺς ἄξιους. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πρόσωπο! Τὸ πρόσωπο εἶναι αὐθεντία, εἶναι κυριότις! Εἶναι ἐξουσία! Γι’ αὐτὸ λέγεται πρόσωπο, ἐπειδὴ δὲν παρασύρεται, οὔτε μιμεῖται τὸ παράλογο!».
«Κάποια στιγμὴ ἕνας γνωστός μου εἶπε πὼς ἡ πίστη πολεμάει κάθε τι προοδευτικό, καὶ ὅτι μὲ τὸ “πίστευε καὶ μὴ ἐρεύνα” ἐμποδίζει τὴν ἐλευθερία τῆς σκέψης μας. Λέει ἐπίσης πὼς δὲν εἶναι ὑποχρεωτικό, ὅταν κάποιος θέλει νὰ δίνει ὁ ἴδιος ἐντολὲς στὸν ἑαυτό του, ὅτι θὰ κάνει κιόλας καὶ ἄσχημα πράγματα. Ἄν ὅμως “ἀποδέχεται” τοὺς γονεῖς του, μόνο ὅταν αὐτοὶ ἐγκρίνουν ὅλες τὶς ἐπιλογές του, γιατὶ δὲν βλέπει ὅτι μὲ τὴν προσωπικότητα ποὺ “ἀνακάλυψε”, ΚΑΤΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΤΡΕΧΟΝΤΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΚΡΕΜΟ;».
«Ὅταν ἡ ψυχή μας ἑνωθεῖ μὲ τὸ σῶμα μας, εὐθὺς ἀπὸ τὴν λύπη καὶ τὴν ἡδονὴ σκοτίζεται καὶ χάνεται. Καὶ εἶναι ἡ λύπη καὶ ἡ ἡδονή, σὰν τοὺς χυμοὺς τοῦ σώματος! Ὁ νοῦς ποὺ ἀγαπάει τὸν Θεὸ στενοχωρεῖ τὸ σῶμα καὶ σώζει τὴν ψυχή, σὰν γιατρὸς ποὺ κατακόβει καὶ καυτηριάζει τὰ σώματα. Ἠ πρόταση- πειρασμὸς τοῦ διαβόλου δὲν ἔδειχνε νὰ στοχεύει στὸ νὰ κάνουν οἱ Πρωτόπλαστοι ἀνομίες, ἀλλὰ ὅ,τι κάνουν νὰ τὸ κάνουν γιὰ τὴν δική τους δόξα. Ἁμαρτήματα δὲν εἶναι ὅσα γίνονται κατὰ φύσῃ, ἀλλὰ πονηρὰ εἶναι ἐκεῖνα ποὺ γίνονται ἀπὸ τὴν προαίρεση τοῦ ἀνθρώπου. Γιὰ παράδειγμα, δὲν εἶναι ἁμαρτία τὸ νὰ τρώει ὁ ἄνθρωπος, ἀλλὰ τὸ νὰ μὴν τρώει μὲ εὐχαριστία, κοσμιότητα καὶ ἐγκράτεια, ἀφοῦ πρέπει νὰ κρατάει τὸ σῶμα του στὴν ζωὴ χωρὶς κανέναν πονηρὸ ὑπολογισμό· οὔτε τὸ νὰ βλέπεις ἀθώα εἶναι ἁμαρτία, ἀλλὰ τὸ νὰ βλέπεις μὲ φθόνο, ὑπερηφάνεια καὶ ἀπληστία· ἐπίσης τὸ νὰ μὴν ἀκοῦς ὑπομονετικά, ἀλλὰ μὲ ὀργὴ καὶ θυμό· τὸ νὰ μὴν καθοδηγεῖς τὴν γλῶσσα σου σὲ προσευχὴ καὶ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεό, ἀλλὰ νὰ κατηγορεῖς τοὺς ἄλλους· τὸ νὰ μὴν ἀπασχολεῖς τὰ χέρια σου στὴν ἐλεημοσύνη, ἀλλὰ σὲ φόνους καὶ ἀρπαγές. Ἔτσι κάθε μέλος τοῦ σώματος ἁμαρτάνει μὲ τὸ νὰ ἐργάζεται τὰ πονηρὰ μὲ τὴν θέληση τοῦ ἀνθρώπου, παρὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ὅμως Δαμασκηνέ, σωφροσύνη εἶναι ὄχι μόνο ἡ ἀποχὴ ἀπὸ τὴν πορνεία καὶ τὶς σαρκικὲς ἡδονές, ἀλλὰ νὰ ἀπέχει κανεὶς καὶ ἀπὸ τὶς ἄλλες ἡδονές. Ἡ ἡδονὴ τῆς ἐπιθυμίας εἶναι πολυσχιδὴς καὶ ΖΗΤΑΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΑΘΗ! Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπάει τὴν φιλοχρηματία, τὴν φιλαργυρία καὶ τὴν πλεονεξία, εἶναι ΑΚΟΛΑΣΤΟΣ! Γιατὶ ὅπως ὁ ἀκόλαστος ἔχει ἔρωτα πρὸς τὰ σώματα, ἔτσι καὶ αὐτὸς ἔχει ἔρωτα πρὸς τὰ χρήματα. Ἤ μᾶλλον, αὐτὸς εἶναι πιὸ ἀκόλαστος, ἀφοῦ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΟΣΗ ΒΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΣΗ, ΝΑ ΤΟΝ ΣΠΡΩΧΝΕΙ ΣΕ ΑΥΤΑ! Ἀμαθὴς ἡνίοχος δὲν εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ δαμάσει τὸ ἄγριο καὶ δυσάγωγο ἄλογο, ἀλλὰ ἐκεῖνος ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ κρατήσει τὸ ἥμερο καὶ ἥσυχο ἄλογο! Καὶ ἀπὸ παντοῦ φαίνεται ὅτι εἶναι περιττὴ καὶ ὄχι φυσικὴ ἡ ἐπιθυμία τῶν χρημάτων, ἐφόσον δὲν βιάζεται σὲ αὐτὴν ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν φύση, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν κακὴ προαίρεσή του. Γι’ αὐτὸ καὶ ἁμαρτάνει ἀσυγχώρητα ἐκεῖνος ποὺ νικέται ἑκούσια ἀπὸ τὴν φιλοχρηματία. Ὥστε πρέπει νὰ γνωρίζουμε καλὰ ὅτι ἡ φιληδονία, δὲν ἔγκειται μόνο στὴν τρυφὴ καὶ τὴν ἀπόλαυση τῶν σωμάτων, ἀλλὰ σὲ κάθε τρόπο καὶ πράγμα ποὺ τὸ ἀγαπάει κανεὶς μὲ πάθος, καὶ μὲ τὴν προαίρεσή του. Ὅταν ἡ ψυχὴ γεμίσει ἀπὸ τὴν βρωμερὴ λάσπη τῆς κακίας, τότε ἐπειδὴ ὁ Θεὸς τὴν ἀποστρέφεται, ἤ μᾶλλον ἐπειδὴ ἡ ψυχὴ χωρίζεται μόνη της ἀπὸ τὸν Θεό, πονηροὶ δαίμονες μπαίνουν στὴν διάνοια τοῦ ἀνθρώπου καὶ παρακινοῦν τὴν ψυχὴ σὲ βδελυρὲς πράξεις: μοιχεῖες, φόνους, ἁρπαγές, ἱεροσυλίες καὶ ὅλα τὰ παρόμοια δαιμονικὰ ἔργα».
Προφανῶς τέτοιο ἔργο ἦταν καὶ ἡ πρόσκλησή μου σὲ ἐκεῖνο τὸ σπίτι. Ἔπρεπε νὰ λάβω ὑπόψιν τὰ λόγια τῶν γονιῶν μου, πὼς ὅσοι φορᾶνε ροῦχα λερωμένα μὲ βρωμερὴ λάσπη, λερώνουν ἐκείνους ποὺ τοὺς πλησιάζουν. Παρόμοια οἱ κακοπροαίρετοι ἄνθρωποι ποὺ δὲν ζοῦν μὲ εύσέβεια, ὅταν συναναστρέφονται μὲ ἁπλοὺς καὶ ἄκακους ἀνθρώπους μολύνουν τὴν ψυχή τους μὲ τὰ βρωμερὰ καὶ ἄπρεπα λόγια τους. Τὰ ἐπουράνια εἶναι ἀθάνατα ἐξ αἰτίας τῆς ἀγαθότητάς τους, ἐνῶ τὰ ἐπίγεια ἔγιναν θνητὰ ἐπειδὴ φωλιάζει μέσα τους ἡ κακία ποὺ τὴν διάλεξαν, καὶ ποῦ ἔρχεται στοὺς ἀνόητους ἐξ αἰτίας τῆς ὀκνηρίας τους καὶ τῆς ἄγνοιας τοῦ Θεοῦ. «Πῶς γίνεται αὐτὰ τὰ παιδιὰ ποὺ μὲ εἶχαν καλέσει, νὰ δέχονται σὰν λογικὴ τὴν ἑρμηνεία τῶν πραγμάτων ποὺ ἔδινε ἡ τηλεκολαστικὴ σειρά, καὶ ὅχι τὴν ἑρμηνεία ποὺ ἔδιναν παραδοσιακὰ οἱ Ἕλληνες, ποὺ ἡ μοναστικὴ κοινότητα εἶναι τὸ σέμνωμά μας; Εἶναι φοβερὸ νὰ τὰ συνηθίζει νὰ σκέφτονται μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο, ἡ ἴδια ἡ κοινωνία! Βλέπουν τὴν ζωή τους νὰ εἶναι πουπουλένια, ἀδιαφορώντας γιὰ τὰ ΕΥΦΛΕΚΤΑ ΥΛΙΚΑ μὲ τὰ ὁποῖα τὰ περικυκλώνει!».
«Μὰ κάθε δόκανο περιμένει κρυμμένο! Στὴν ὑπερηφάνεια ποὺ διδάσκει ὁ διάβολος τὸν ἄνθρωπο, νὰ ἀποφασίζει μόνος του τί εἶναι καλό, ἐκ τῶν πραγμάτων ὑποβόσκει διαφωνία μὲ τὸν ὑπάρχοντα ὁρισμὸ τοῦ καλοῦ. Ἄρα καὶ μόνο ποὺ σκέφτεται ὁ ἄνθρωπος ἔτσι, δηλώνει ΟΤΙ ΕΧΕΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΚΑΚΟ! Ἔχει πιαστεῖ στὸ δόκανο τῆς κακίας καὶ ΠΑΥΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, ἁπλῶς δὲν ἔχει τὴν ἐντιμότητα νὰ τὸ παραδεχτεῖ στὸν ἑαυτό του καὶ τὸ συγκαλύπτει! Διαλέγει τὴν κακία, ὄχι ἐπειδὴ δοκίμασε τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἀπέρριψε ἐπειδὴ τοῦ… ἔφερνε ταραχή, ἀλλὰ ἐπειδὴ ΥΠΟΤΑΧΤΗΚΕ ΑΥΤΟΒΟΥΛΩΣ στὴν ταραχὴ τῆς κακίας. Ὅσο προσπαθεῖ νὰ τὸ ὑποτιμήσει περιφρονεῖ τὴν συνείδησή του, ποὺ τὸν πιέζει νὰ ἀφήσει τὴν “εὐρύχωρη ὁδό” τῆς ἑλκυστικῆς ζωῆς. Ἐδῶ ὑπάρχει μία κρίσιμη λεπτομέρεια· κάνοντας ὁ ἄνθρωπος ὅ,τι κάνει γιὰ τὴν δική του δόξα, στὴν πραγματικότητα στηρίζεται στὴν δική του “αὐθεντία”, ἀλλὰ ἐπὶ τῆς οὐσίας δὲν ἔχει ἰδέα τί πρέπει νὰ κάνει! Ἠ πρόοδος βεβαιώνει τοὺς πάντες γιὰ ἕνα πανανθρώπινο εὐτυχισμένο μέλλον ποὺ τῆς ἑτοιμάζει, ἐδῶ καὶ πολλὲς δεκαετίες. Ἐσὺ βέβαια δὲν ἔχεις εἰκόνα στὸ μυαλό σου, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν αὐγὴ τοῦ 20οῦ αἰώνα οἱ ἄνθρωποι παρακολουθοῦν συνεπαρμένοι τὴν ἐπιστήμη, ποὺ μὲ τὶς ἀνακαλύψεις της δημιουργοῦσε ἡμέρα μὲ τὴν ἡμέρα μία διαφορετικὴ θεώρηση τοῦ κόσμου, ὅτι ἡ πρόοδος τῆς ἐπιστήμης θὰ λύσει ὅλα τὰ προβλήματα τῆς ζωῆς καὶ ὅλου τοῦ κόσμου! Μέσα ἀπὸ τὸν νέο τρόπο καὶ ὕφος ζωῆς καὶ τὴν “νέα ψυχολογία” ποὺ καλλιεργοῦσε ἡ “ἐξέλιξη” στὴν Δύση, διαπότιζε τὶς συνειδήσεις μὲ τὸ “νέο ἦθος”, ὅπου ὅλοι θὰ ἀποφάσιζαν μόνοι τους τί εἶναι καλό, κάνοντας πειράματα γιὰ… νέες “πλευρὲς” τοῦ ἑαυτοῦ τους. Ἡ ἐξερεύνησή του ἄρχισε νὰ δίνει στοὺς “πολιτισμένους” ἀνθρώπους τὴν ψευδαίσθηση δυναμικῆς συμμετοχῆς στὴν πρόοδο τῆς… “γνώσεως” ποὺ ἔμοιαζε γιὰ ἐπιστημονική, ποὺ ὑπόσχονταν οἱ πάμπολλες “εὐκαιρίες” στὴν ἀνακάλυψη τῶν πολλῶν πλευρῶν(!) ἑνὸς ἑαυτοῦ… Ἀπὸ τότε ἄρχισαν νὰ κατασκευάζονται οἱ νέες… “πραγματικότητες” τῆς ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ! Τὸ ζητούμενο τότε ἦταν ὁ ἄνθρωπος νὰ “ἀνακαλύψει” τὴν προσωπικότητά του, ὅπως εἶπες κι ἐσύ. Εἶναι τυχαῖο πιστεύεις, ποὺ ὅλος αὐτὸς ὁ παραλογισμὸς παίρνει “ἐπιστημονικὴ” χροιά; Ἡ δουλειὰ τῶν ἐπιστημόνων εἶναι ἡ ἐπίπονη ἔρευνα, κάτι ποὺ σηματοδοτεῖ τὴν ἐξέλιξη καὶ τὴν ἐπιτυχία. Προϊδεάζει γιὰ κάτι πολύτιμο, μοναδικό, ποὺ μὲ τὶς ἀλλαγὲς ποὺ φέρνει “σοῦ ἀνοίγει” τὰ μάτια” γιὰ νὰ διεκδικεῖς ὅλο καὶ περισσότερα…
«Ναὶ μὰ ἄν ὁ ἑαυτὸς δὲν εἶναι ἕνας, ἀλλὰ “ἐπικρατήσουν” δύο πλευρές —μὲ τοὺς δικούς τους στόχους— ἀρχίζουν οἱ ἐσωτερικὲς συγκρούσεις! Ἀφῆστε ποὺ αὐτὲς οἱ “πλευρὲς” ὑποχρεωτικὰ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΩΤΕΡΕΣ, καὶ ἐξ αἰτίας τῆς ὀκνηρίας καὶ τῆς ἀμέλειας τῆς ψυχῆς δὲν θὰ βγάζουν ἄκρη μεταξύ τους… Αὐτὴ εἶναι λοιπὸν ἡ ἐσωτερικὴ χρεωκοπία;».
«Δυστυχῶς! Μία “χρεωκοπημένη” ψυχὴ ποὺ βρίσκεται σὲ ἀδιέξοδο βιάζεται “νὰ κατεβάσει τὰ ῥολά”, καὶ δὲν παρατηρεῖ πὼς ὅσο αὐξάνεται ἡ “πρόοδος”, περιέργως ἡ ἀνασφάλεια, ἡ σύγχυση καὶ ἡ ἀνωμαλία ἑκατονταπλασιάζονται… Ὅσο γι’ αὐτὸ ποὺ μὲ ῥώτησες νωρίτερα, ὄχι μόνο οἱ νέοι βρίσκουν τὴν “προσωπικότητά τους” ἕτοιμη σχηματισμένη, ἀλλὰ τὴν δίνουν στὴν κοινωνία σὰν μία “λευκὴ ἐπιταγή”, γιὰ νὰ περιγράψει ἐκείνη μὲ τὴν… δική της “αὐθεντία”, αὐτὸ ποὺ θεωρεῖ ἐκείνη ὡς… “καλό”! Θέλεις παιδί μου νὰ μάθεις, γιατὶ οἱ “πολιτισμένοι” ἄνθρωποι χαίρονται νὰ “ἐξυπηρετοῦνται” ἀπὸ αὐτὸ ποὺ τοὺς ἐξουσιάζει;».
Ἦταν τόσο περίεργο αὐτὸ ποὺ εἶπε ὁ π. Εὐπρέπειος, ποὺ ἔδωσα ὅλη τὴν προσοχή μου. Ἤθελα πολὺ νὰ μάθω τὸν λόγο, ποὺ ὁ σημερινὸς Ἕλληνας δὲν ἔχει συνηθίσει νὰ φυλάει μέσα στὴν ψυχή του κάτι ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΟ, ὥστε νὰ θυσιάζει τὴν ζωή του γιὰ νὰ τὸ διατηρήσει ΟΛΟΚΑΘΑΡΟ!
«Γιατὶ εἶναι ἀφελεῖς οἱ ἄνθρωποι; Γιὰ ποιά πλάνη μιλᾶς, δὲν καταλαβαίνω». Μετὰ ἀπὸ ἀρκετὴ ὥρα ἀσήκωτης βαρεμάρας ἀπὸ τὸ “σκάλισμα” στὸ διαδίκτυο, ὁ Μάνθος ἐκτίμησε τὴν ἐπίσκεψή μου.
«Περίμενε, νὰ σοῦ τὰ πῶ ὅλα· τὸ κοινὸ χαρακτηριστικὸ τῶν Ἑλλήνων ἐπὶ εἰδωλολατρείας καὶ ἐπὶ Τουρκοκρατίας, ἦταν ἡ ἄγνοια! Ὅταν ὅμως ἡ γνώση περιφρονεῖται, καὶ πάλι γιὰ ἄγνοια ὑπολογίζεται! Ὁ λόγος ποὺ ἔπεσε ἡ Βασιλεύουσα ἦταν ἡ ἐκκοσμίκευση· ὁ κόσμος περιφρονοῦσε τὴν θεία Γνώση, καὶ ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ὅπως γίνεται καὶ τώρα, ποὺ ὁ πολιτισμός μας ἔχει παρακμάσει! Μόνο ποὺ στὴν ἐποχή μας δὲν μποροῦμε νὰ ξεχωρίσουμε ὅτι ἡ ἄγνοια ἰσοδυναμεῖ μὲ τὴν βαρβαρότητα, ἐπειδὴ εἶναι καταστάσεις μέσα στὶς ὁποῖες γεννιόμαστε! ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΔΟΥΛΕΙΑΣ ποὺ καλλιεργεῖ ἡ κοινωνία, ἐπειδὴ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΕ ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΑΓΝΟΙΑ!». Ἡ λύπη τοῦ ξάδερφοῦ μου ἀπὸ τὸ κενὸ ποὺ ἤξερα ὅτι τὸν βασάνιζε, μὲ ὅπλισε νὰ συνεχίσω. «Δὲν κατάλαβες ἀκόμα, ἀλλὰ σὲ λίγο δὲν θὰ πιστεύεις στὰ αὐτιά σου. Ἔχουμε δύο ἐντελῶς διαφορετικοὺς δρόμους, ποὺ χαρακτηρίζουν τὴν σημερινὴ κοινωνία: ἀπὸ τὴν μία ἔχουμε τὴν αὐξημένη γνώση ἀπὸ τὴν πρόοδο τῆς ἐπιστήμης, καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη ἔχουμε τὸν ἄκρατο ὑλισμό, τὸν ὁποῖο προωθοῦν οἱ διεθνεῖς ἐπιχειρήσεις γιὰ νὰ ἐλέγχουν τοὺς ἀνθρώπους μὲ χίλιους τρόπους. Τὰ ΜΜΕ ἔχουν προκαλέσει τρομακτικὴ σύγχυση στοὺς ἀνθρώπους, ἀνάμεσα στοὺς δύο ἀσύνδετους δρόμους, καὶ δὲν μποροῦμε νὰ ξεχωρίσουμε τὴν οὐσιαστικὴ εὐημερία τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὴν ἑωσφορικὴ ὑπερηφάνεια! Εἶναι ἀρκετοὶ οἱ ἄνθρωποι ποὺ πείστηκαν πὼς ἡ “ἐπιτυχία” στὴν ζωὴ ἔρχεται ἀπὸ τὴν… διαφθορά! Ὅλα στηρίζονται στὸ ὅτι οἱ ἄνθρωποι πιστεύουν ὅ,τι τοὺς λένε, αὐτοὶ ποὺ “ὑποδύονται” ὅτι κατέχουν ἐπιστημονικὴ “γνώση”, οἱ ὁποῖοι ἔχουν καταβυθήσει τοὺς ἀνθρώπους στὴν ἄγνοια, καὶ τὸν φόβο… Ἔτσι τοὺς σέρνουν στὴν κακία! Ὅσο ὑπερήφανος εἶναι κάποιος, τόσο εὐάλωτος γίνεται καὶ καταλήγει ἐκτεθειμένος, ἄρα καὶ ΑΣΤΗΡΙΚΤΟΣ! Ἡ ἔννοια του εἶναι νὰ βρίσκει ὁπωσδήποτε “στηρίγματα” —δηλαδὴ παράλογα ἀποκούμπια— καὶ εἶναι ἀνοιχτὸς ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ἀλλόκοτων ἰδεῶν καὶ προτάσεων, προκειμένου νὰ παραμείνει ὑπερήφανος. Γι’ αὐτὸ ΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΥΠΟΣΤΕΙ ΤΑ ΠΑΝΤΑ, ἐπειδὴ εἶναι ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΝΤΑ! Ὁ “στόχος” τοῦ “πολιτισμοῦ” δηλαδή, εἶναι οἱ ἄνθρωποι νὰ νοιώθουν τὴν ψυχή τους νὰ “ἀργοπεθαίνει”!».
«Ἐννοεῖς αὐτὸ ποὺ σοῦ ἔλεγα γιὰ τὶς ὑπερβολικὲς ἀπαιτήσεις τῶν δικῶν μου; Ἐνδιαφέρονται περισσότερο γιὰ τὴν εἰκόνα τῆς οἰκογένειας πρὸς τὰ ἔξω! Αὐτὸ ἐννοεῖς ὑπερηφάνεια;», εἶπε καὶ τὸ χρῶμα στὸ πρόσωπό του ζωήρεψε. «Καλά, καὶ πῶς μπόρεσαν τὰ ΜΜΕ νὰ μπερδέψουν δύο τόσο διαφορετικὰ πράγματα, καὶ νὰ τὸ πιστέψουν ὅλοι;».
«Τὸ ζοῦμε κάθε μέρα· προβάλλουν ἄπειρες ἐπαναλήψεις τῆς δαιμονικῆς προτροπῆς, νὰ ἀποφασίζουμε μόνοι μας τί εἶναι καλό, καὶ μετὰ ἡ ὑπερηφάνεια φέρνει στὴν ψυχὴ καὶ τὶς ὑπόλοιπες κακίες! Ὁ στόχος τοῦ ὑπερήφανου εἶναι ἡ ἡδονή, ἀλλὰ ἡ ἀποτυχία τῆς ἡδονῆς γεννάει τὴν λύπη. Ἡ ἡδονὴ εἶναι ζευγμένη μαζὶ μὲ κάθε πάθος. Ἡ κατὰ Θεὸν λύπη ἐκτοπίζει τὴν ἡδονή. Ἡ ἐκτόπιση τῆς ἡδονῆς εἶναι ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ! Αὐτὰ δὲν τὰ ξέρουν ὅσοι μαθαίνουν ἀπὸ τὰ ΜΜΕ μόνο τὸ μαῦρο καὶ τὸ ἄσπρο, καὶ μένουν μὲ τὴν ἄγνοια ποὺ τοὺς καταδικάζει στὴν ἀπόλυτη σύγχυση! Ὁ ὑλισμὸς ξέρει νὰ δίνει παράλογες ἐντολὲς στὸ σῶμα, ἀλλὰ ὁ ἄνθρωπος εἶναι διπλός, ἔχει σῶμα καὶ ψυχή, ποὺ ἔχουν διπλὲς τὶς αἰσθήσεις καὶ διπλὲς τὶς ἀρετές τους ἀλλὰ καὶ τὰ πάθη τους. Ἐκτὸς ἀπὸ τὶς πέντε αἰσθήσεις ποὺ ἔχει τὸ σῶμα, ἔχει καὶ ἡ ψυχὴ ἄλλες πέντε: εἶναι ὁ νοῦς, ἡ διάνοια, ἡ γνώμη, ἡ φαντασία καὶ ἡ αἴσθηση. Οἱ σοφοὶ τὶς ὀνομάζουν καὶ δυνάμεις. Ὅπως καταλαβαίνεις ὁ ὑλισμός, ποὺ εἶναι ἡ ἀθεΐα καὶ ἡ εἰδωλολατρεία, σκοπίμως μᾶς ἔκρυψε τὴν ψυχοσώστρια διδασκαλία τῆς πίστης μας ἐπειδὴ… διαφωνοῦσε μαζί της, σύμφωνα μὲ τὴν ἰδέα ποὺ εἶχε ὁ ἴδιος σχετικὰ μὲ τὸ “καλό”! Μὲ τὶς ἄθεες θεωρίες ὁ ὑλισμὸς ἄφησε τοὺς ἀνθρώπους ἐκτεθειμένους, γιὰ νὰ κατακυριευθοῦν ἀπὸ τὰ φοβερὰ πάθη τῆς λήθης, τῆς ῤαθυμίας καὶ τῆς ἄγνοιας, τὰ ὁποῖα γεννᾶνε τὴν ἡδονή, τὴν καλοπέραση, τὸν περισπασμό, ὅπως καὶ τὴν ἀγάπη τῆς δόξας τῶν ἀνθρώπων. Αὐτὲς οἱ ἄθεες θεωρίες διέδωσαν τὸ “πίστευε καὶ μὴ ἐρεύνα”, ἀκριβῶς ἐπειδὴ ἤθελαν ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο νὰ ἔχει ΤΥΦΛΗ ΠΙΣΤΗ ΣΤΙΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΤΟΥΣ! Μὲ λίγα λόγια δηλαδή, τὸ κενὸ στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι μία ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ τοῦ “πολιτισμοῦ μας”! Ἡ ἀθεΐα γνωρίζει καλά, ὅτι τὸ κενὸ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν ἀνάγκη νὰ ξεχάσει τὸν ἐσωτερικὸ πόνο τῆς ψυχῆς ποὺ “ἀργοπεθαίνει”, ἀλλὰ μέσα στὴν ἄγνοιά του δὲν ἀντιλαμβάνεται ὅτι χρησιμοποιεῖ ἀκριβῶς αὐτὰ ποὺ τοῦ ἑτοίμασε ἡ ἀθεΐα γιὰ νὰ τὸν ἐξουσιάζει μὲ τρόπο, ὥστε νὰ ξεχνάει τὸν μεγάλο Σκοπὸ τῆς ζωῆς του…».
Ὁ Μάνθος ἔδειξε νὰ θυμώνει, ἀλλὰ μαζί καὶ νὰ ἐκπλήσσεται. «Αὐτὸ ποὺ εἶπες γιὰ τὸ κενό τῆς ψυχῆς, εἶναι μεγάλη ἀδικία! Γι’ αὐτὸ ὁ κόσμος ἀσχολεῖται μὲ χίλια δύο πράγματα καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ζήσει χωρὶς φάρμακα, ἐπειδὴ θὰ τρελαθεῖ! Τὸ ξέρεις ὅτι οἱ ἄνθρωποι “γερνᾶνε” λίγα χρόνια ἀφότου βγάλουν τὸ σχολεῖο;».
«Ἀφοῦ ἡ ψυχή τους “ἀργοπεθαίνει”! Ἐσωτερικὸ κενὸ σημαίνει ὁ ἄνθρωπος νὰ ζεῖ ἄδειος ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ! Ἡ ἄγνοια ἀπὸ τὴν δουλικὴ ζωὴ στὴν ἁμαρτία, τοῦ ἀπαγορεύει νὰ καλλιεργήσει τοὺς καρποὺς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ χαρά, ἡ εἰρήνη, ἡ μακροθυμία, ἡ χρηστότητα, ἡ ἀγαθοσύνη, καὶ ἡ πίστη! Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάτι χειρότερο: ἡ ἀθεΐα θεωρεῖ ὅτι τὸ “καλὸ” εἶναι ἡ ἴδια ἡ εἰδωλολατρεία! Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες πίστευαν στὸν κόσμο τῶν ἰδεῶν, ποὺ εἶναι πέραν τῆς πείρας. Προσπαθοῦσαν δηλαδὴ νὰ κατανοήσουν τὰ πάντα ΔΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΗΣ ΣΚΕΨΗΣ! Ἐπειδὴ πίστευαν ὅτι ἡ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ ἦταν ἀγενὴς καὶ βάναυση, ἀπέφευγαν νὰ ἀσχολοῦνται με ἀποδείξεις, τὶς θεωροῦσαν βάρβαρες. Προτιμοῦσαν τὴν καθαρὴ ἐπιστήμη, δηλαδὴ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ, Μάνθο, ἐπειδὴ ἤθελαν νὰ τὰ ἐλέγχουν ὅλα μὲ τὸ μυαλό. Ἡ δύναμη καὶ ἡ ἀρχοντιά τους ἦταν ἡ σκέψη τους! Αὐτὴ ἦταν ἡ κοινὴ λογικὴ μὲ τὴν ὀποία εἶχαν συνηθίσει νὰ σκέφτονται, οἱ ἀρχαῖοι εἰδωλολάτρες πρόγονοί μας. Λὲς νὰ εἶναι τυχαῖο, ποὺ οἱ σημερινοὶ Ἕλληνες ἔχουμε γίνει τόσο ἐπικίνδυνα “ἀφελεῖς” καὶ καθόμαστε μὲ τὶς ὧρες μπροστὰ στὴν τηλεκόλαση, νομίζοντας —μέσα στὴν ἄγνοια ποὺ μᾶς ἔχουν ἐπιβάλλει— ὅτι ἐλέγχουμε τὴν ζωή μας μὲ τὴν σκέψη μας; Τὴν στιγμὴ ποὺ ἔχουμε παντελὴ ἄγνοια γιὰ τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς δυνατότητες τῆς ψυχῆς μας; Μᾶς ἱκανοποιεῖ τόσο ἡ “καθαρὰ διανοητικὴ διεργασία” τοῦ μυαλοῦ, πάνω στὶς εἰδωλολατρικὲς θεωρίες τῶν διαφόρων θεαμάτων, οἱ ὁποῖες δὲν σταματᾶνε νὰ συγχέουν τὴν εὐημερία τῆς ψυχῆς μὲ τὴν ἑωσφορικὴ ὑπερηφάνεια, ὥστε δὲν παρατηροῦμε ὅτι ἡ ψυχή μας “ἀργοπεθαίνει”!».
Ὁ Μάνθος μὲ κοίταζε ἀποσβολωμένος. «Θέλεις νὰ πεῖς ὅτι χωρὶς νὰ πάρουμε εἴδηση, μᾶς ἔκαναν σὰν τοὺς ἀρχαίους εἰδωλολάτρες; Καὶ ἐνῶ ὅλοι πιστεύουμε ὅτι προχωρᾶμε μπροστά, ὀπισθοδρομοῦμε τρέχοντας, ἐπειδὴ κάποιες τεράστιες ἑταιρεῖες ἔχουν τὸν κυνισμὸ νὰ μᾶς ἐπιβάλλουν τὴν δουλεία στὰ ἑωσφορικὰ πιστεύω τους;». Μὲ κοίταζε γιὰ λίγο σὰν τσακισμένος, ζυγίζοντας ἄν θὰ μὲ ἐμπιστευόταν. Ἄνοιξε ἕνα τετράδιό του, καὶ μοῦ ἔδειξε νὰ διαβάσω: “ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΑΩ ΣΕ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΣΥΜΠΑΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ Ο ΘΕΟΣ ΕΚΕΙ! Θέλω μία ζωὴ ποὺ δὲν θὰ τὴν φθείρει ἡ κακομοιριά, τὸ κακό, ἡ ντροπή, ἡ ἀδικία, ἡ ἐκμετάλλευση, τὸ ἔγκλημα, ὁ θάνατος, Ο ΠΟΝΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ! Σὲ αὐτὸ τὸ μέρος, ὅλα αὐτὰ θὰ ἔχουν νικηθεῖ!”. «Δαμασκηνέ, θὰ θυσίαζα τὰ πάντα γιὰ νὰ μποροῦσα νὰ εἶχα μία τέτοια ζωή! Πίστεψέ με, αὐτὸ ἐδῶ μοῦ δίνει δύναμη γιὰ νὰ μὴν “γεράσω” πρὶν τὴν ὤρα μου! Πιστεύεις ὅτι εἶναι εἰδωλολατρικὰ αὐτὰ ποὺ γράφω;». Ἀπὸ τὴν ἀγωνία του γιὰ μία ἀνώτερη ζωή, μοῦ κόπηκαν τὰ γόνατα.
«Μὰ αὐτὴ τὴν ζωὴ περιγράφουν οἱ ἐντολὲς τοῦ Ἰησοῦ! Ὅλοι μας θέλουμε νὰ ζήσουμε ἀθάνατοι, ἄφθαρτοι, αἰώνιοι, δοξασμένοι, μὲ ἀληθινὴ δόξα, ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ! Αὐτὴ ποὺ ψάχνεις, εἶναι Η ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!»
Ἥ ποιήσατε τὸ δένδρον καλόν, καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ καλόν,
ἤ ποιήσατε τὸ δένδρον σαπρὸν καὶ τὸν καρπὸν αὐτοῦ σαπρόν·
ἐκ γὰρ τοῦ καρποῦ τὸ δένδρον γινώσκεται.
Ὅπως τὸ δέντρο, ἀνάλογα μὲ τοὺς καρποὺς ποὺ παράγει, τὸ χαρακτηρίζετε καλὸ ἤ κακό, ἔτσι νὰ κάνετε καὶ μὲ ἐμένα. Ἤ παραδεχτεῖτε καὶ διακηρύξτε ὅτι τὸ δέντρο εἶναι καλὸ καὶ ὁ καρπός του εἶναι καλός, ἤ παραδεχτεῖτε ὅτι τὸ δέντρο εἶναι σάπιο καὶ ὁ καρπός του ἐπίσης χαλασμένος καὶ ἐπιβλαβής. Διότι ἀπὸ τὸν καρπὸ διακρίνεται τί εἴδους εἶναι τὸ δέντρο. Καὶ οἱ δικοί μου καρποί, τὰ ἔργα μου, μαρτυροῦν τί εἶμαι ἐγώ (Ματθ. 12,33)
Τὸ κείμενο βασίζεται στὸ “Λόγος ψυχωφελὴς καὶ θαυμάσιος” τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ, ἀπὸ τὸν δεύτερο τόμο τῆς Φιλοκαλίας
Μὲ αὐτὸ τὸ χρῶμα εἶναι λόγια τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου τοῦ Μεγάλου
Μὲ αὐτὸ τὸ χρῶμα εἶναι λόγια τοῦ Ἁγίου Θαλασσίου τοῦ Λιβύου
Τὸ ῥωμαίικο φιλότιμο εἶναι ἡ ἐπουράνια “ἀγαπητικὴ τιμὴ” ποὺ τρέφει
τὴν εὐλαβὴ ψυχή, καὶ ΦΩΤΙΖΕΙ ΤΗΝ ΘΕΛΗΣΗ ΤΗΣ!
Τὸ βιβλίο μου εἶναι ἕτοιμο νὰ φτάσει
στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνσή σου!
Διαβάζοντάς το, ξεκινᾶς ἕνα ταξίδι ἀπὸ δρόμο ποὺ εἶχε κλείσει ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια στὸν τόπο μας!
Θυμήσου τὰ λόγια μου…
