«Τὰ κορίτσια στὴν τάξη μου ἔλεγαν, ὅτι ἡ Ἰσιδώρα ἔπαθε κρίση πανικοῦ στὸ σπίτι της, πρὶν λίγες ἡμέρες! Καὶ ὅτι αὐτὸ τὸ παθαίνει ὅποιος δὲν ξέρει τὸν τρόπο νὰ νιώθει σημαντικὸς στὴν ζωή του! Τώρα ποὺ ἐπέστρεψε στὰ μαθήματα, δὲν ἤξερα ἄν ἔπρεπε νὰ τὴν ῥωτήσω, τί ἔγινε…».
«Ἐπίχαρις, νὰ εἶσαι προσεκτική! Ὅταν σχολιάζουμε κάποιον πίσω ἀπὸ τὴν πλάτη του, ἐκεῖνος τὸ καταλαβαίνει καὶ νιώθει ὅτι μειώνεται ὁ σεβασμὸς καὶ ἡ τιμὴ τῶν ἄλλων, στὸ πρόσωπό του! Αὐτὸ εἶναι ἕνα ἀκόμα καρφὶ στὴν πληγὴ ποὺ τὸν ταλαιπωρεῖ… Ἐμεῖς ὅμως, τί λόγο ἔχουμε γιὰ νὰ σχολιάζουμε τοὺς ἄλλους; Σὲ τί μπορεῖ νὰ μᾶς φανεῖ χρήσιμο, ἄν ὁ πλησίον δὲν νιώθει σημαντικός;». Ὁ Θεόφιλος μὲ κοίταζε μὲ σοβαρότητα. Μὲ περνάει πέντε χρόνια καὶ ὅταν μὲ τσακώνει νὰ φαίνομαι ἀπερίσκεπτη, δὲν μπορῶ νὰ βρῶ εὔκολα ἀπάντηση γιὰ νὰ ξεφύγω. Εἶναι ὁ ἀγαπημένος ἀνιψιὸς τῶν γονιῶν μου. Ὅταν ζήτησε νὰ τὸν φιλοξενήσουν στὸ δωματιάκι τῆς ταράτσας μας, μόλις πέρασε στὴν σχολή του πρὶν λίγους μῆνες, οἱ γονεῖς μου εἶπαν ὅτι θὰ ἦταν ἄριστο παράδειγμα. Ὅμως καὶ ἐμεῖς τὰ παιδιά, τὸν θεωροῦμε πολύτιμο σύμμαχο! Ὅπως μὲ εἶδε ὅτι συνειδητοποίησα τὴν ἔλλειψη λεπτότητας ἀπέναντι στὴν Ἰσιδώρα, μαλάκωσε τὴν φωνή του. «Ἡ μόνη χρήσιμη πληροφορία θὰ ἦταν, ὅτι συμβάλαμε καὶ ἐμεῖς νὰ μὴν νιώθει σημαντικὸς…».
«Δηλαδή; Πῶς τὸ κάναμε αὐτό;», ἀπόρησα, ξέροντας ὅμως ὅτι ἐνδιαφερόταν τὸ ἴδιο καὶ γιὰ τὸ κορίτσι στὸ σχολεῖο μου, ὅσο καὶ γιὰ ἐμένα.
«Δὲν λένε ὅτι ἡ καλύτερη ἄμυνα εἶναι ἡ ἐπίθεση; Ὅταν βρισκόμαστε σὲ ἄμυνα, τὸ πᾶν εἶναι νὰ “συμμαχήσουμε” μὲ ὅσους θεωροῦμε “σημαντικούς”, δηλαδὴ “ἀνώτερους” ἀπὸ ἐμᾶς. Ἐκ τῶν πραγμάτων δηλαδὴ μειονεκτοῦμε, καὶ ἀγχωνόμαστε νὰ ἀποδώσουμε “μεγάλη ἀτομικὴ ἀξία” στὸ πρόσωπό μας, γιὰ νὰ “ἐπιβιώσουμε” στὴν σύγκριση· ἔτσι γινόμαστε ναρκισσιστές, ἀλλὰ βλέποντας ὅτι κατὰ βάθος δὲν εἴμαστε αὐτοὶ ποὺ θὰ θέλαμε πολὺ νὰ εἴμαστε, ἀῤῥωσταίνουμε ἀπὸ τὴν ταραχή! Τὰ καταλαβαίνεις αὐτὰ ποὺ σοῦ λέω;». Κούνησα τὸ κεφάλι ὅτι τὰ καταλάβαινα, γιὰ νὰ συνέχιζε. «Γιὰ νὰ δικαιολογήσουμε τὴν ἐνοχή μας, ποὺ βάζουμε γιὰ “δύναμή μας” τὴν ψευδαίσθηση, λειτουργοῦμε ἐπιθετικὰ πρὸς ὅσους θεωροῦμε ὡς “κατώτερους”(!) ἀπὸ ἐμᾶς, καὶ τοὺς χρεώνουμε τὶς δυσλειτουργίες τῶν σχέσεών μας. Ἐν ὀλίγοις, ἐπειδὴ ἀδυνατοῦμε νὰ ἀντιμετωπίσουμε τὴν πραγματικότητα τοῦ ἑαυτοῦ μας, ψάχνουμε διαρκῶς προσχήματα καὶ τεχνάσματα. Ὁ ναρκισσισμὸς εἶναι ἡ οὐσιαστικὴ πηγὴ τοῦ ἄγχους, ἀφοῦ εἶναι ἡ βασικότερη ἐκδήλωση τῆς πτώσης τοῦ ἀνθρώπου! Πρακτικῶς αὐτὸ σημαίνει ὅτι οἱ σχέσεις χωλαίνουν, ἀφοὺ βλέπουμε τὸν πλησίον ὡς ἀντίπαλο ποὺ θέλουμε νὰ τοῦ ἐπιβληθοῦμε, καὶ νὰ εἴμαστε οἱ “νικητὲς”… Τὸ “κέρδος” ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἐπίθεση εἶναι ἡ φτηνὴ “ἀπόλαυση” τοῦ ἑαυτοῦ μας, καὶ ὁ “θαυμασμὸς” γιὰ τὴν ψευδαίσθησής μας…».
Ἦταν γεγονός, ὅτι οἱ φίλες μου στὸ σχολεῖο γίνονταν ὅλο καὶ πιὸ ἐπικριτικὲς ὅσο περνοῦσε ὁ καιρός, καὶ οἱ συζητήσεις τους μὲ ἔσυραν στὶς συνήθειές τους. Ἄρχιζα νὰ καταλαβαίνω αὐτὸ ποὺ εἶχε τονίσει ὁ Θεόφιλος, ὅτι ὁ ναρκισσισμὸς ἀνάβει ἕναν ψεύτη ἐσωτερικὸ προβολέα, ποὺ λογαριάζει νὰ μᾶς τραβάει μονίμως τὴν προσοχή στὴν κάλπικη “προσωπικὴ ὑπερτέρηση”… Οἱ πληροφορίες ποὺ δίνει εἶναι παραπλανητικὲς καὶ ὁ σκοπὸς γιὰ τὸν ὁποῖο δίνονται, ὁδηγεῖ στὸν παραλογισμό! Δὲν τὸ εἶχα καταλάβει ἀπὸ τὴν ἀρχή, ὅτι τὰ ἀποφθέγματα τῆς προσωπικῆς ἀνάπτυξης γιὰ τὴν ἐπιτυχία ποὺ ἐπαναλάμβανα ἀπὸ τὶς φίλες μου, στὴν οὐσία εἶναι ἐπίθεση κατὰ τοῦ ἄλλου —γιὰ νὰ “φωταγωγούμαστε” ἐμεῖς… Τὸ ἐπιβεβαιώνω τώρα, μὲ τὰ πρῶτα ποὺ μοῦ ἔρχονται στὸ μυαλό: “Μὴν μπερδεύεις τὸν χαρακτήρα μου μὲ τὴν συμπεριφορά μου. Ὁ χαρακτήρας μου εἶμαι ἐγώ, ἐνῶ ἡ συμπεριφορά μου ἐξαρτᾶται ἀπὸ ἐσένα· ξέρω νὰ δίνω τὸν καλύτερο ἑαυτό μου, ἀλλὰ ξέρω καὶ νὰ τὸν παίρνω πίσω· μήν ῥίχνετε ῥηχοὺς ἀνθρώπους σὲ βαθιὰ συναισθήματα, πνίγονται· οἱ σωστοὶ λένε ἀλήθειες, ἐνῶ οἱ δειλοὶ δικαιολογίες…”. «Θεόφιλε, ὅλοι μας ξέρουμε ὅτι ὁ εὔκολος τρόπος γιὰ νὰ ἀποκτήσουμε κάτι, εἶναι νὰ ἐπιτεθοῦμε καὶ νὰ τὸ ἀρπάξουμε ἤ νὰ τὸ ἀπαιτήσουμε μὲ θράσος! Ἀλλὰ ἔτσι “καταξιωνόμαστε”! Τῆς ἀρέσει δηλαδὴ τῆς κοινωνίας αὐτὸς ὁ τρόπος, καυχιέται γιὰ χάρη του… Ὅσο γιὰ τὶς σχέσεις, ποὺ εἶπες ὅτι χωλαίνουν, ἡ κοινωνία τὶς θεωρεῖ ἐπίσης “ἀξιόλογες”, ποὺ ἁπλῶς κρατᾶνε λίγο…».
«Αὐτὸ γίνεται ἐπειδὴ ἐξ ἀρχῆς ὁ… “πολιτισμός μας” ἔχει χτιστεῖ πάνω στὴν ἁρπαγή. Γιὰ νὰ τὸ πῶ καλύτερα, ἔχει στηριχτεῖ πάνω στὴν βεβαιότητα ὅτι ἔχουμε “δικαίωμα νὰ ἁρπάζουμε”! Στὶς σχέσεις ποὺ χωλαίνουν, ἡ ἐπικράτηση πάνω στὸν ἄλλο ἀντιμετωπίζεται ὡς πολυπόθητη “νίκη”, ποὺ ἡ κοινωνία ἀναγνωρίζει ὡς ἔνδειξη… “πνευματικῆς ὑγείας”! Στὴν πραγματικότητα ὅμως, ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι μία κατώτερη “ἀνάγκη” τοῦ ἀνθρώπου νὰ ὑπερισχύσει, ἀλλιῶς φοβᾶται ὅτι θὰ πάθει… ἀνείπωτη ζημιά! Ὅταν στὴν θέση τῆς δύναμης, ὑπάρχει ἡ ψευδαίσθηση δύναμης —δηλαδὴ ἡ φαντασία— ἡ ἐπικράτηση στὶς σχέσεις ξεκινάει μὲ τοὺς λογισμούς. Ἔτσι συμβάλλουμε γιὰ παράδειγμα, νὰ μὴν νιώθει ὁ ἄλλος σημαντικός· ἡ βία δὲν εἶναι ἀπαραίτητο νὰ εἶναι “ὁρατή”».
«Ὅμως ὑπάρχουν πολλοὶ “εἰδικοὶ” ποὺ συμβουλεύουν τὸν κόσμο να χρησιμοποιεῖ τὴν φαντασία ὡς “δύναμη”», εἶπα, προσπαθώντας νὰ βρῶ τρόπο νὰ πῶ ὅτι πολλοὶ πληρώνουν γιὰ νὰ μάθουν πῶς θὰ γίνουν “καλύτεροι” θύτες…
«Γιὰ τὸν λόγο ποὺ σοῦ εἶπα πρίν. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ θέλει νὰ ἁρπάξει, προκειμένου νὰ “ἐπιβιώσει” μέσα του, ὑποτάσσεται σὲ ὅσους νιώθει ὡς σημαντικούς, καὶ κάνει ὅ,τι τοῦ ποῦν! Ἀπὸ τὴν δική του ὑποταγὴ θὰ ἐξασφαλίσει τὴν “ἀξία”(!), τὸ “κύρος” νὰ ὑποτάσσει μὲ τὴν σειρά του, ὅσους νιώθει ὡς ἀσήμαντους. Οἱ τελευταῖοι θὰ τὸν ἀξιολογοῦν ὡς “σημαντικὸ ὑποταγμένο”, καὶ θὰ μιμοῦνται τὸ παράδειγμά του χωρὶς ἐνδοιασμὸ… Ὅλα γίνονται γιὰ μία “ἀχτύπητη κατάταξη” μέσα στὴν ἀνάλγητη σύγκριση· ἀκόμα καὶ τὰ ἀσήμαντα, ὅπως εἶναι τὰ ἐντυπωσιακὰ νύχια ἤ ὁ ἐντυπωσιακὸς χορός. Ὅπου βλέπεις διάθεση γιὰ σύγκριση, Ἐπίχαρις, νὰ ξέρεις ὅτι ὑποσκάπτει ἡ σύγκρουση!».
«Δηλαδή, σὲ ὅποια θέση καὶ νὰ βρισκόμαστε μέσα στὴν “κλίμακα” τῆς σύγκρισης εἴμαστε χαμένοι, ἀλλὰ ἀρνούμαστε νὰ τὸ δοῦμε!».
«Συνήθως οἱ περιπέτειες ποὺ μᾶς δυσκολεύουν, ἔρχονται ἐπειδὴ κρυβόμαστε ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας καὶ δὲν ξέρουμε τί θέλουμε. Τὰ κριτήρια ποὺ χρησιμοποιοῦμε γιὰ τὴν ζωὴ τὰ κρατᾶμε ἐπιμελῶς θαμμένα, καὶ φαίνεται σὰν νὰ μὴν ὑπάρχει λόγος ποὺ ζοῦμε… Ὡστόσο ἡ καρδιὰ τρέφεται ἀπὸ τὸν σεβασμό μας καὶ περιμένει νὰ τὴν τιμήσουμε! Ὁ τρόπος ποὺ ἀντικρίζουμε τὸν πλησίον, καθορίζει ἄν ζοῦμε μέσα σὲ κακοσμία τῆς “κόλασης”, ἤ μέσα σὲ πνευματικὲς εὐωδίες τοῦ αἰώνιου!».
«Μὲ ποιό τρόπο;».
«Ἡ τιμὴ πρὸς τὴν καρδιά μας ἀρχίζει ἀπὸ ὅταν εἴμαστε παιδιά. Ἡ ὑπακοὴ στοὺς κατὰ σάρκα γονεῖς μας εἶναι τιμὴ στὸ πρόσωπό τους, ποὺ βεβαίως ἐπιστρέφει σὲ ἐμᾶς. Δὲν ὑπακούει στὸν γονιό του ὅμως, αὐτὸς ποὺ τὸν βλέπει ὡς “ξένο” καὶ τὸν πολεμάει! Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι ἡ ἔλλειψη ὑπακοῆς ὑποδηλώνει ἀνταγωνισμό, γιὰ τὴν διεκδίκηση τῆς ἐξουσίας! Οἱ ἄνθρωποι τιμοῦν τὸν πλοῦτο καὶ τὴν δόξα, ἐνῶ ὁ Χριστὸς τιμᾶ τὴν ταπεινωμένη ψυχή».
Εἶναι ὡραῖο ποὺ ἔχουμε κοντά μας τὸν Θεόφιλο! Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τὸν εἶδα σὰν τὴν εὐκαιρία μου νὰ τακτοποιήσω μία ἐσωτερικὴ ἐκκρεμότητα. Τοῦ ἐκμυστηρεύτηκα ὅτι μία φίλη μου εἶχε πεῖ ὅτι ἡ προσευχὴ εἶναι χάσιμο χρόνου, καὶ γιὰ νὰ μὴν μὲ σχολιάζει, σταμάτησα νὰ προσεύχομαι. Ὅταν μοῦ ἀπάντησε ὁ Θεόφιλος, ὅτι αὐτὸς ποὺ δὲν προσεύχεται εἶναι ἀνίδεος γιὰ τὴν γεύση τῆς πίστης, εὐτυχῶς ξανάρχισα τὴν προσευχή. Στὴν οἰκογένειά μου ὅλοι προσευχόμαστε πρὶν κοιμηθοῦμε, ἀλλὰ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα δὲν ξέρουμε καὶ πολλὰ πράγματα. Ἴσως πῶ τοῦ Θεόφιλου νὰ μὲ πάρει μαζί του στὴν ἐκκλησία, κάποια Κυριακή. Ἔχει μεγαλώσει μέσα στὸ ἱερό, ἀφοῦ ὁ πατέρας του εἶναι ἱερέας. «Πῶς γίνεται νὰ πολεμάει κάποιος, τὸν γονιό του; Ἀφοῦ ἐξαρτᾶται ἀπὸ αὐτὸν…».
«Θὰ σοῦ πῶ γιὰ τὸν πόλεμο πρὸς τὸν ἐπουράνιο Πατέρα. Οἱ κανόνες ποὺ μᾶς ἔχει ὁρίσει, ἀφοροῦν ὁλόκληρη τὴν ἀθάνατη ὕπαρξή μας. Τὸ μυαλὸ εἶναι μόνο ἕνα μέρος τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης. Εἶναι ἀδύνατον οἱ αἰώνιοι κανόνες τοῦ Χριστοῦ νὰ “χωρέσουν” μέσα στὸ μικρὸ μυαλὸ τοῦ ἀνθρώπου, τὸ “πιέζουν”, καὶ τὸ μυαλό τοὺς ἐκλαμβάνει ὡς “καταπίεση”! Θέλω νὰ πῶ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀρνεῖται νὰ ἀκολουθήσει τοὺς αἰώνιους κανόνες, στρέφεται κατὰ τοῦ Πατέρα του, ἐπειδὴ τὸ “καλύτερο” ποὺ τοῦ μένει, εἶναι ἡ ἐξουσία. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΟΜΩΣ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΟ ΟΛΟΦΑΝΕΡΟ ΜΥΣΤΙΚΟ! Γιὰ νὰ ἐξουσιάσει κάποιος, πρέπει πρῶτα νὰ ἐξουσιάζεται ἀπὸ “ἀλλοῦ(…)”! “Ὁ φεύγων πόνους, φεύγει καὶ τιμάς”, συνηθίζει νὰ λέει ὁ πατέρας μου. Ὅταν “ζοῦμε” ὅμως τοὺς κανόνες τοῦ Κυρίου, ἡ ψυχὴ νιώθει τὴν εὐεργεσία τους, ἀφοῦ τοὺς θεωρεῖ ὡς τὴν ἀπόλυτη προστασία ἀπὸ τὸν κακὸ ἑαυτό της!».
«Καὶ πότε θὰ βλέπουμε τὸν ἄλλο ὡς σημαντικό, χωρὶς νὰ στηριζόμαστε στὰ παιχνίδια ἐξουσίας;».
«Οἱ ἄνθρωποι συνδεόμαστε μεταξύ μας, μέσῳ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Μόνο ὅποιος θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του ὡς σημαντικό, ἀρνεῖται νὰ ὑποταχτεῖ στοὺς ἄλλους!».
«Ἀφοῦ εἴπαμε ὅτι αὐτὸ λέγεται ναρκισσισμός!».
«Ὁ ὑγιὴς ναρκισσισμός εἶναι ἡ φράση “ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς ἑαυτὸν”! Ἀποδίδουμε δηλαδὴ ἀνυπέρβλητη ἀξία στὸν ἄνθρωπο, ὡς πλάσμα τοῦ Χριστοῦ! Ὄχι ἀποκλειστικὰ σὲ ἐμᾶς, μὲ ἐγωιστικὸ τρόπο. Ἡ ὑπακοή μας στὸν Κύριο διδάσκει τὴν ψυχή μας νὰ ἔχει διάκριση, καὶ ἔτσι βλέπουμε τὸν ἑαυτό μας ὡς ἰσότιμο μὲ τὸν πλησίον.
Αὐτὰ ποὺ ἔλεγε ὁ Θεόφιλος, τὰ καταλάβαινα. Ἐπὶ τῆς οὐσίας ὅμως, δὲν μποροῦσα νὰ συλλάβω καμία διαφορά. «Εἶναι ἐμφανὲς ὅτι ἡ σημαντικότητα τοῦ ἀνθρώπου, εἶναι ὑπόθεση ὄλης τῆς ὕπαρξής του. Ὅντως τὸ μυαλό μου δὲν τὴν χωράει…».
«Ξαδέρφη, ἡ ἀξία μας εἶναι ὁ Χριστός! Ἡ Χάρη Του μᾶς κάνει σημαντικούς, ὍΛΟΥΣ! “Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ΕΝ ΟΛῌ Τῌ ΚΑΡΔΙᾼ ΣΟΥ, καὶ ΕΝ ΟΛῌ Τῌ ΨΥΧῌ ΣΟΥ, καὶ ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου! Ἡ ἀγάπη καὶ ἡ προστασία τοῦ Χριστοῦ ποὺ γίνεται ἀντιληπτὴ μέσα μου, εἶναι κατάσταση “ὑπαρκτῆς αἴγλης”, ποὺ ἀνυψώνει τὴν ψυχή μου! Αἴγλη σημαίνει λαμπρότητα, αἰώνια ἀκτινοβολία, μεγαλοπρέπεια! Αὐτὰ ἀνήκουν στὸν Πατέρα μας, ἀλλὰ ἐμεῖς μεγαλώνουμε στὸ πλάι Του! Πλαστήκαμε γιὰ νὰ ἀπολαμβάνουμε τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ! Ὁ οὐράνιος Πατέρας μας ἔχει συνέχεια τὰ μάτια Του πάνω μας! Κοιτάζει μὲ στοργὴ κάθε κίνηση τῆς καρδιᾶς μας! Εἴμαστε σημαντικοί, ἐπειδὴ εἴμαστε ἀγαπητοὶ στὸν Παντοδύναμο! Εἴμαστε τὸ παιδακι Του ποὺ εἶναι γεμάτο ἀδυναμίες, ἀλλὰ μᾶς προσέχει, γιὰ νὰ ζήσουμε αἰώνια!».
«Δηλαδή, ἀγάπη σημαίνει τιμή!».
«Γνήσιος, ἀληθινὸς Πολιτισμὸς εἶναι ὁτιδήποτε ὑπάρχει ὡς συνώνυμο μὲ τὴν ΤΙΜΗ πρὸς τὸν οὐράνιο Πατέρα μας! Δικό μας δὲν ἔχουμε τίποτα, ὅλα εἶναι δωρεὲς ἀπὸ τὸν Πατέρα μας! Ὅσο σκεφτόμαστε ὅτι εἴμαστε μέλη τοῦ Χριστοῦ, ἡ πληγὴ τοῦ ἄλλου εἶναι καὶ δική μας πληγή! Μόλις παραδεχτοῦμε τὴν κατάντιά μας, μποροῦμε νὰ ἀντιληφθοῦμε τὸν πόνο τοῦ ἄλλου καὶ νὰ τὸν σεβαστοῦμε, καὶ νὰ τὸν τιμήσουμε! Ἔτσι ἡ παραδοχὴ τῆς κατάντιάς μας ἀνοίγει τὸν δρόμο γιὰ τὸ “οὐράνιο πανηγύρι”, καὶ ἄν θέλει καὶ ὁ ἄλλος, έρχεται μαζί μας! Πλάι στὸν Παντοκράτορα Πατέρα, ὁ ἄνθρωπος λαχταράει τὴν ἀρχοντικὴ ζωή!
Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ Πνεύματι
Τὸ βιβλίο μου εἶναι ἕτοιμο νὰ φτάσει
στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνσή σου!
Διαβάζοντάς το, ξεκινᾶς ἕνα ταξίδι ἀπὸ δρόμο ποὺ εἶχε κλείσει ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια στὸν τόπο μας!
Θυμήσου τὰ λόγια μου…
