«Θυμόμουν ἐπὶ λέξει αὐτὰ ποὺ μοῦ ἔλεγες, γιαγιά, καὶ τὰ εἶπα μπροστὰ σὲ ὅλη τὴν τάξη: “ὅπου δὲν ἐπικρατεῖ τὸ λογικὸ εἶναι φυσικὸ νὰ ἐπικρατεῖ ἡ δύναμη τῆς αἰσθήσεως, στὴν ὁποία ἔχει ἀναμειχθεῖ κατὰ κάποιον τρόπο ἡ δύναμη τῆς ἁμαρτίας· ἡ ὁποία μὲ τὴν ἡδονὴ κρυφοσέρνει τὴν ψυχὴ σὲ οἶκτο τάχα πρὸς τὴν συγγενὴ κατὰ τὴν ὑπόσταση σάρκα, καὶ ἀφοῦ τῆς ἀναθέσει σὰν φυσικό της ἔργο τὴν ΕΜΠΑΘΗ καὶ ἡδονικὴ ἑπιμέλεια τῆς σάρκας, τὴν ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν ζωὴ ποὺ ταιριάζει στὴν φύση της, πείθοντάς την νὰ γίνει δημιουργὸς τῆς κακίας, ἡ ὁποία καθ’ ἑαυτὴν εἶναι ἀνυπόστατη”. Ἐγὼ ἤξερα ὅτι ἡ ἐμπάθεια ἑρμηνεύεται ὡς ἡ παράδοση στὰ πάθη, ἡ ἐχθρικὴ διάθεση, ἤ ἡ σφοδρὴ ἀπέχθεια τοῦ ἑνὸς πρὸς τὸν ἄλλον! Τόνισα δηλαδὴ μὲ σαφήνεια πὼς ὅπου ὁ δαίμονας μᾶς παρακινεῖ νὰ τὰ βλέπουμε ὅλα καὶ νὰ τὰ ἀκοῦμε μὲ ἐμπάθεια, δηλαδὴ μὲ φανατισμό, μᾶς σπρώχνει μὲ βιασύνη πρὸς τὴν ἁμαρτία! Ὡστόσο οἱ γνώμες διχάστηκαν. Ἡ Διώνη ἐπέμενε πὼς ἡ… “ἀγγλικὴ” λέξη* ἐμπάθεια(!) ἀντιστοιχεῖ στὴν δική μας λέξη συναίσθηση, ποὺ ἐκφράζει τὸ “νὰ νοιώθεις εἰς βάθος”, ὁπότε καὶ ἡ λέξη ἐνσυναίσθηση πλησιάζει κάπως τὸν ὅρο τῆς ἀλληλεγγύης· σημαίνει νὰ ἔχεις τὴν θέληση νὰ βάλεις τὸν ἑαυτό σου στὴν θέση τοῦ ἄλλου, γιὰ νὰ μάθεις νὰ βλέπεις τὸ πρόβλημά του ὅπως τὸ βλέπει ἐκεῖνος, καὶ νὰ μπορεῖς νὰ συναισθάνεσαι τὰ συναισθήματά του· νὰ εἶσαι ἑστιασμένος νὰ ἀκούσεις προσεκτικά, γιὰ νὰ σεβαστεῖς καὶ νὰ κατανοήσεις σὲ βάθος τὶς σκέψεις καὶ τὶς ἐπιθυμίες του, καὶ νὰ νοιώσεις πραγματικὰ τοὺς φόβους του. Δηλαδὴ ἡ ἐντελῶς ἀντίθετη ἀπὸ τὴν ἑρμηνεία ποὺ συζητοῦσα μαζί σου! Ἴσα ἴσα, ποὺ εἶχες ἀναφέρει πὼς ὅταν λέμε ὅτι ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΣΕ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ, ἐννοοῦμε πὼς ΣΥΝΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ἀπὸ τὸν ὕπνο τῆς ἁμαρτίας! Ἡ Διώνη ἦταν ἀνένδοτη, ὅτι οἱ εἰδικοὶ κατέταξαν τὴν ἐνσυναίσθηση ξεκάθαρα στὴν κορυφὴ τῆς κατάταξης στὴν σημαντικότητα τῶν συναισθημάτων. Τὸ πῆγε καὶ πιὸ μακριὰ λέγοντας πὼς ὅποιος ἔχει σὲ χαμηλὸ βαθμὸ αὐτὴν τὴν ἀπαραίτητη “ἔμφυτη” δεξιότητα, ἐπειδὴ δὲν ἐνδιαφέρθηκε νὰ τὴν ἀναπτύξει ἀπὸ ἐγωισμό, κλείνεται στὸν ἑαυτό του χωρὶς νὰ νοιάζεται γιὰ τὰ συναισθήματα τοῦ διπλανοῦ του, ὁπότε γιὰ τὶς συγκρούσεις ποὺ ἐπακολουθοῦν, μαζί του, φέρει τὴν εὐθύνη!».
«Πῶς καταλήξατε νὰ διαφωνεῖτε στὴν ἑρμηνεία τῆς λέξης “ἐμπάθεια”, Εὐσταθία; Πῶς ἔφτασε ὥς ἐκεῖ ἡ συζήτηση;».
«Ἔγινε στὴν τάξη ἡ προβολὴ μιᾶς κοινωνικῆς ταινίας γιὰ τὴν ἐνσυναίσθηση, μὲ τὸ δράμα μιᾶς κοπέλας ἀπὸ τὸν φίλο της, τὸν κακὸ τῆς ὑπόθεσης. Ὁ καλὸς τῆς ἱστορίας —ποὺ ἀγαποῦσε κρυφὰ τὴν κοπέλα— ἔβραζε ἀπὸ τὸ κακό του γιὰ τὶς ταλαιπωρίες της καὶ ἤθελε νὰ τὴν προστατεύσει ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο τοῦ ὑποκόσμου ποὺ τὴν καταπίεζε, καὶ ἐκβίαζε καὶ τυραννοῦσε τοὺς ἄλλους. Ἡ κοπέλα εἶχε ἀρχίσει νὰ τὸν σιχαίνεται, καὶ θέλοντας ὁ καλὸς νὰ τῆς προσφέρει μία εὐκαιρία γιὰ νὰ ξαναφτιάξει τὴν ζωή της, κατέδωσε τὸν κακὸ γιὰ τὶς παρανομίες ποὺ ἔκανε. Ἡ Διώνη ἔβραζε ἐπίσης ἀπὸ τὴν ὀργή της γιὰ τὸν κακό, καὶ ἀπόλαυσε μὲ ἱκανοποίηση τὴν ἐξόντωσή του ἀπὸ τὸν καλό. Ἀπὸ ἐκείνη τὴν στιγμὴ μιλοῦσε διαρκῶς γιὰ τὴν ἐνσυναίσθηση καὶ τὴν ὑψηλὴ ἀναγκαιότητά της, καὶ ἐκθείαζε τὸν καλὸ γιὰ τὴν ἐκπληκτικὴ ἱκανότητά του νὰ ἐκμαιεύσει τὸ “πάθημα” τῆς κοπέλας· ποὺ παλιότερα ζοῦσε μὲ τρόπο ποὺ τῆς ἔλειπε ἡ ἰσχύς, καὶ περνώντας ἀπὸ στάδιο ποὺ ὁ παραλογισμὸς τὴν γοήτευε, ἀποφάσισε νὰ κάνει τὴν ἐπανάστασή της, ὡς ἀπόδειξη δύναμης. Τὴν σαγήνευε ποὺ παραβίαζε τὰ ὅρια καὶ οἱ δικοί της τὴν ἀνέχονταν, ἐπειδὴ δὲν ἤξεραν πῶς νὰ τῆς φερθοῦν. Ἀλλὰ τὸ σχέδιό της προέβλεπε να ἦταν ἡ ΜΟΝΑΔΙΚΗ ποὺ θὰ περιφρονοῦσε ἐπιδεικτικὰ τὴν λογική. Περνώντας ὁ καιρός, ἡ ἴδια δὲν μποροῦσε νὰ ἀνεχθεῖ τὴν ἀνοησία τῶν ἄλλων ποὺ ἦταν κενοί, ἐπειδὴ τοὺς “ἔλειπε” ἡ καρδιά. Τελικὰ συνειδητοποίησε ὅτι παραλογίζονταν καὶ οἱ ἄλλοι σὲ βαθμὸ ἀπογοητευτικό, ὥς καὶ ἐξευτελιστικὸ… Μὲ τὴν ἐνσυναίσθησή του ὁ καλὸς εἶδε τὰ πράγματα “ἀπὸ τὴν δική της πλευρά”, καὶ ἀναγνωρίζοντάς της πὼς εἶχε “δίκιο” νὰ νοιώθει ὅπως ἔνοιωθε, τῆς ὑποσχέθηκε πὼς θὰ τῆς ἐξασφάλιζε ὁ ἴδιος τὴν τρυφηλὴ ζωὴ ποὺ ταίριαζε στὴν… ὀμορφιά της! Ἐγὼ ξεκαθάρισα πὼς μὲ τὴν ἐνσυναίσθηση τὸ συναίσθημα παραμερίζει τὴν λογική, ἀλλὰ κάποιοι μίλησαν γιὰ ἔρευνες ποὺ λένε πὼς ἡ ἐνσυναίσθηση κάποιου, εἶναι συνυφασμένη μὲ τὴν εὐεξία του. Γιαγιά, ὅλοι οἱ χαρακτῆρες στὴν ταινία θεωροῦσαν τὴν ὑπερηφάνεια ὡς… “βασικὴ ἀνάγκη” τοῦ ἀνθρώπου! Φυσικὰ ἐπέμενα πὼς ἡ “ἐμπάθεια” ποὺ προωθοῦν οἱ ψυχίατροι τοῦ δυτικοῦ “πολιτισμοῦ” εἶναι δαιμονικὴ παγίδα, κάτι ποὺ οἱ Ἕλληνες γνωρίζουμε ἐδῶ καὶ αἰῶνες… Κάποιος ποὺ “ἀναπαύεται” στὴν διαφθορά του, θὰ ἀναγνωρίσει τὴν διαφθορὰ τοῦ ἄλλου ὡς… “ἀνάγκη” καὶ ἐννοεῖται, θὰ τοῦ τὴν δικαιολογεῖ… Αὐτὸ ὅλο ἔχει τὴν ὀνομασία… ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ!».
«Αὐτὲς εἶναι οἱ πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις τοῦ σκότους, παιδί μου. ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ γιὰ νὰ ἀκούσεις τὸν ἄλλον μὲ ἐνσυναίσθηση, εἶναι νὰ ἔχεις ΑΠΟΚΟΠΕΙ ἀπὸ τὴν ἀλήθεια! Ὅποιος ἀδιαφορεῖ γιὰ τὸ ἦθος τῆς αἰωνιότητας ἀποκαλεῖ “πολιτισμὸ” τὴν ἀνθρωπαρέσκεια, καὶ ἀθωώνει τὸν “λόγο” τῆς παρανομίας, ποὺ ἔπλασε ὁ ἄλλος μὲ τοὺς κρυμμένους λογισμούς του. Ἡ ἐνσυναίσθηση εἶναι εὔκολη στὸ νὰ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΕΙ ΤΑ ΠΟΤΑΠΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥ ΑΛΛΟΥ, ἐπειδὴ συκοφαντεῖ τὸν ἀληθινὸ λόγο ὅσων συμβαίνουν! Ὁ κάθε ἄνθρωπος παραβιάζει μὲ τὴν θέλησή του τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, καὶ δελεάζοντάς τον ὁ διάβολος μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς θεότητας, σύρει τὴν σταθερότητα τῆς φύσεώς του κάτω πρὸς τὴν ἡδονή, καὶ καμαρώνει ποὺ μὲ αὐτὴ ἔφερε τὸν θάνατο, ἀπολαμβάνοντας τὴν φθορὰ τῆς φύσεως!».
«Αὐτὸ ἐννοοῦσα λέγοντας στὰ παιδιὰ πὼς μὲ τὴν ὑπερηφάνεια, ὅλοι πιστεύουν ὅτι εἶναι… “θεοί”, ποὺ ἀπὸ τὴν παραφροσύνη τους ὅμως ἀλληλοεξοντώνονται! Τοὺς εἶπα πὼς ὅταν οἱ πολλοὶ ἔχουν πολλὰ θελήματα ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι διαφορετικά, ἤ καὶ ἀντίθετα μεταξύ τους, τότε ὁδηγοῦνται στὸν ὄλεθρο καὶ τὴν καταστροφὴ τῶν πάντων! Οἱ ἄνθρωποι εἶναι ἀπὸ τὴν φύση τους κοινωνικὰ ὄντα, καὶ εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ζοῦν μὲ ὁμόνοια, ἐπειδὴ ὁ ἕνας ἔχει ἀνάγκη τὸν ἄλλον. Τὰ χαρίσματα τοῦ ἕνὸς διακονοῦν τὸν ἄλλον. Ἡ ἀμοιβαιότητα τῶν σχέσεων διαφυλάσσεται μὲ τὴν σύμπνοια, τὴν συνεννόηση ποὺ ἐξασφαλίζει ἡ ὁμοφροσύνη. Ὅσο μία κοινωνία ὑπάκουε μὲ ταπείνωση στὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ, δὲν ὑπῆρχαν συγκρούσεις ἐπειδὴ δὲν ὑπῆρχαν διχογνωμίες». Εἶναι μεγάλη εὐλογία ποὺ ἔχω γιαγιά, ποὺ ἦταν κατηχήτρια ἀπὸ τὰ νεαρά της χρόνια. Ἐπειδὴ συχνὰ ἐντοπίζω διαστρεβλωμένα νοήματα, ὅ,τι παράλογο συναντάω τὸ συζητάω μαζί της.
«Σοφιστεύομαι σημαίνει ὑποδύομαι τὸν σοφό, καὶ γιὰ νὰ κρύψω κάτι ἐπιχειρηματολογῶ ἐπινοώντας διάφορα. Αὐτὸ ἔκαναν οἱ δυτικοὶ ψυχίατροι καὶ ψυχολόγοι, καὶ δυστυχῶς δίδαξαν τὴν ἀποστασία τους καὶ στοὺς ὑπόλοιπους. Ἡ φιλαυτία καὶ ἡ ἐξυπνάδα τῶν ἀνθρώπων “κατακομμάτιασε” τὴν μία ἀνθρώπινη φύση σὲ πολλὰ μέρη, ἀφοῦ πρῶτα παραμέρισε καὶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὸν Νόμο τοῦ Θεοῦ· ἀπὸ τότε ποὺ εἰσήγαγε καὶ ἐξάπλωσε τὴν ἀναισθησία ποὺ ἐπικρατεῖ τώρα στὴν ἀνθρώπινη φύση, ὅπλισε μὲ τὴν προαίρεση τὴν φύση ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ της. Τὸ κακὸ εἶναι ἀπὸ τὴν φύση του κάτι ποὺ διασκορπίζεται, εἶναι ἄστατο, πολύμορφο καὶ διαιρετικό! Εὐσταθία, πρέπει νὰ γνωρίζουμε ὅτι διὰ μέσου τῆς φιλαυτίας ὁ διάβολος μᾶς ἐξαπάτησε μὲ δόλο, κατὰ τρόπο κακοῦργο καὶ πανοῦργο προσβάλλοντάς μας μὲ τὴν ἡδονή, καὶ ἔτσι μᾶς χώρισε κατὰ τὴν προαίρεση τὸν ἕνα ἀπὸ τὸν ἄλλον, καὶ ἀπὸ τὸν Θεό. Διέστρεψε τὴν εὐθύτητά μας, καὶ διαιρώντας ἔτσι τὴν ἀνθρώπινη φύση, τὴν κατακομμάτιασε σὲ πολλὲς γνῶμες καὶ φαντασίες… Γι’ αὐτό, ὅποιος μπορέσει νὰ διαλύσει αὐτὴ τὴν ἀντίφαση τῆς φύσεως, ἔχοντας σώφρονα λογισμὸ καὶ γενναῖο φρόνημα, ἐλέησε πρῶτα-πρῶτα τὸν ἑαυτό του, ἐπειδὴ συμμόρφωσε τὴν προαίρεσή του σύμφωνα μὲ τὴν φύση του, καὶ κατέφυγε στὸν Θεό! Δημιουργώντας τὴν ἀνθρώπινη φύση μας ὁ Κύριος, ὅμοια μὲ τὸν Ἑαυτό Του, μὲ ὁλοκάθαρο ἀπεικόνισμα τῆς ἀγαθότητάς Του, τῆς ἐξασφάλισε τὴν ταυτότητα μὲ τὸν ἑαυτό της σὲ ὅλα, νὰ εἶναι ἄμαχη, εἰρηνική, χωρὶς ἐναντιότητες, δεμένη σφιχτὰ μὲ τὸν Θεὸ καὶ τὸν ἑαυτό της μέσῳ τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία μᾶς ἐξαρτᾶ μὲ τὸν πόθο ἀπὸ τὸν Θεό, καὶ μᾶς συνδέει μεταξύ μας μὲ τὴν συμπάθεια».
«Ὁ διάβολος ἔχει τὴν τέχνη του, νὰ παρουσιάζεται ὁ ὀλέθριος σὰν νὰ ἔχει ἀγάπη πρὸς ἐμᾶς τοὺς ἀνθρώπους, καὶ μέσῳ τῆς ἡδονῆς, μὲ τὰ ΕΚΟΥΣΙΑ πάθη πείθει τὴν προαίρεσή μας νὰ προτιμάει ἀπὸ τὰ αἰώνια ἀγαθά, τὰ πρόσκαιρα, κλέβοντας μὲ αὐτὰ τὴν ἐπιθυμία τῆς ψυχῆς! Κάνοντάς μας ἔτσι θεληματικοὺς ἐχθροὺς τοῦ Δημιουργοῦ, μᾶς ἀπομακρύνει τελείως ἀπὸ τὴν θεία ἀγάπη!».
«Μᾶς παρουσιάζεται σὰν νὰ ἔχει ἀγάπη πρὸς ἐμᾶς ἀπὸ τὸ μίσος του πρὸς τὸν Θεό! Εἶναι ἐχθρὸς τοῦ Κυρίου καὶ ἐκδικητής, ὅταν δείχνοντας γυμνὸ τὸ μίσος του ἐναντίον μας —ἀφοῦ πλέον γίναμε μὲ τὴν ἁμαρτία ὑποχείριοί του— ζητάει τὴν τιμωρία μας. Τίποτα ἄλλο δὲν εἶναι τόσο εὐχάριστο στὸν διάβολο, ὅσο ὁ ἄνθρωπος ποὺ τιμωρεῖται! Ὅταν τοῦ ἐπιτραπεῖ αὐτό, τότε ἐφευρίσκει τὰ ἀλλεπάλληλα κύματα τῶν ἀθέλητων παθημάτων καὶ τὰ ἐπιφέρει ἀνελέητα σὰν λαίλαπα ἐναντίον ἐκείνων, ποὺ ἔλαβε τὴν ἄδεια κατὰ παραχώρηση τοῦ Θεοῦ. Καὶ αὐτὸ ὄχι ἐπειδὴ θέλει νὰ ἐκπληρώσει τὸ θεῖο πρόσταγμα, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἐπιθυμεῖ νὰ κορέσει τὸ πάθος τοῦ μίσους του ἐναντίον μας! Καταφέρνοντας νὰ ἀτονήσει τὴν ψυχὴ καὶ νὰ τὴν γονατίσει ἀπὸ τὸ πολὺ βάρος τῶν ὀδυνηρῶν συμφορῶν, θέλει νὰ περικόψει τὴν δύναμη τῆς ἐλπίδας της στὸν Θεό, μετατρέποντας τὰ κύματα τῶν δεινῶν ποὺ ἐπέρχονται σὲ αὐτὴ γιὰ σωφρονισμό, σὲ αἰτία ἀθεΐας!».
«Τώρα τὸ θυμήθηκα. Εἶχες πεῖ ὅτι εἶναι πρέπον καὶ δίκαιο νὰ τιμωροῦνται ἀπὸ τὸν διάβολο ἐκεῖνοι ποὺ δέχτηκαν εὐχαρίστως, τὶς κακὲς συμβουλές του γιὰ ἑκούσια ἁμαρτήματα· ἐπειδὴ ὁ διάβολος καὶ τὴν ἡδονὴ σπέρνει, μὲ τὰ ἑκούσια πάθη, καὶ τὴν ὀδύνη προξενεῖ, μὲ τὰ ἀκούσια παθήματα. Τότε δὲν τὸ κατάλαβα, ἀλλὰ μᾶς διέκοψαν καὶ τελικὰ δὲν σὲ ῥώτησα τί ἐννοοῦσες».
«Ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι ἀγαθὸς καὶ θέλει νὰ ξεριζώσει ὁλότελα ἀπὸ μέσα μας τὸν σπόρο τῆς κακίας, δηλαδὴ τὴν ἡδονή, ἡ ὁποία σύλησε ἀπὸ τὸν νοῦ τὴν θεία ἀγάπη, ἐπιτρέπει στὸν διάβολο νὰ μᾶς προξενήσει πόνους καὶ τιμωρίες. Ἔτσι μὲ τοὺς πόνους ξύνει ἀπὸ τὴν ψυχὴ τὴν “σκουριὰ” τῆς προηγούμενης ἡδονῆς, καὶ συγχρόνως θέλει νὰ μᾶς προξενήσει μίσος καὶ τέλεια ἀποστροφὴ πρὸς τὰ παρόντα, τὰ ὁποῖα θωπεύουν μόνο τὴν αἴσθηση· ἐπειδὴ χρησιμοποιώντας τα, πέρα ἀπὸ τὴν τιμωρία δὲν ἔχουμε κανένα κέρδος. Θέλει ἀκόμα ὁ Κύριος, τὴν ἐκδικητικὴ καὶ μισάνθρωπη δύναμη τοῦ διαβόλου νὰ τὴν κάνει ἀφορμὴ ἐπιστροφῆς στὴν ἀρετή, γιὰ ὅσους θεληματικὰ ἔφυγαν ἀπὸ αὐτήν».
«Δηλαδὴ σύμφωνα μὲ τὴν δίκαιη κρίση Του ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει στὸν διάβολο νὰ καταπιέζει μὲ δοκιμασίες, τοὺς ἀνθρώπους ποὺ “σκούριασαν” ἀπὸ τὴν ἀκαθαρσία τῆς ἡδονῆς; Ἤξερα ὅτι ἡ κακοπάθεια ἀφαιρεῖ ὁλότελα τοὺς δεσμοὺς τῆς ψυχῆς μὲ τὰ ὑλικά, ἐπειδὴ τῆς μαθαίνει τὴν ζημία ποὺ ἀκολουθεῖ ἡ φιλία μὲ αὐτά, ἀλλὰ δὲν φανταζόμουν ὅτι γιὰ τὸν καθαρισμὸ τῆς ψυχῆς, “βοηθάει” ὁ διάβολος χωρὶς νὰ τὸ θέλει!».
«Βεβαίως! Χωρὶς τὴν παραχώρηση τοῦ Θεοῦ, οἱ δαίμονες δὲν μποροῦν νὰ ὑπηρετοῦν τὸν διάβολο. Μὲ τὴν πρέπουσα φιλάνθρωπη καὶ ἀγαθὴ Πρόνοιά Του, ὁ Ἴδιος ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει στὸν διάβολο νὰ ἐπιφέρει διάφορες τιμωρίες. Καθένας ἀπὸ τοὺς δαίμονες, ἀνάλογα μὲ τὴν ἰδιαίτερη “ἱκανότητά του” συμβαίνει νὰ προκαλεῖ αὐτὴ ἤ τὴν ἄλλη ἐπιφορὰ τῶν πειρασμῶν. Ὁ ἕνας εἶναι σαφῶς πιὸ ἀκάθαρτος ἀπὸ τὸν ἄλλον, καὶ “ἱκανότερος” σὲ ὁρισμένο εἶδος κακίας… Ὁ λόγος ποὺ ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδεται πολλὲς φορὲς πρὸς τιμωρία στὸν διάβολο, ὁ ὁποῖος δικαίως τοῦ προξενεῖ πόνους καὶ συμφορές, εἶναι γιὰ νὰ μάθει ὑποφέροντας, νὰ φιλοσοφεῖ μᾶλλον περὶ καρτερίας καὶ ὑπομονῆς στοὺς πόνους, παρὰ νὰ ματαιολογεῖ ἀνώφελα μὲ ὑπερηφάνεια γιὰ πράγματα ἀνύπαρκτα! Ἐκεῖνος ποὺ δὲν δέχεται μὲ εὐχαριστία τὴν συμφορά, ποὺ ἐπιτρέπει μὲ ἀκούσιους πειρασμοὺς ὁ Θεὸς πρὸς διόρθωσή του, καὶ ΔΕΝ ΑΠΟΒΑΛΛΕΙ ΜΕΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΟΙΗΣΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ, ἐπειδὴ τάχα εἶναι δίκαιος, αὐτὸς, ἐπειδὴ ἀντιτάσσεται στὶς διαταγὲς τῆς δίκαιης κρίσεως τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν καταδέχεται νὰ ὑποταχθεῖ θεληματικὰ στὸν ζυγὸ Του, παραδίνεται σύμφωνα μὲ θεία διαταγὴ σὲ αἰχμαλωσία, καὶ κλοιούς, καὶ δεσμά, καὶ ἀρρώστια, καὶ θάνατο, καὶ μαχαίρι, καὶ ἐξορίζεται ἐντελῶς ἀπὸ τὴν πατρίδα του! Ἐπειδὴ ὅλα αὐτά, καὶ περισσότερα ἀκόμα, παθαίνει ἐκεῖνος ποὺ ἐξορίζεται ἀπὸ τὴν ἕξη, τὴν συνήθεια τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς γνώσεως, σὰν ἀπὸ τὴν πατρίδα του! Ἐκεῖνος ποὺ μένει ἀναίσθητος σὲ αὐτὴ τὴν θεραπεία, δίκαια χωρίζεται ἀπὸ τὴν Χάρη ποὺ τοῦ δόθηκε καὶ παραδίνεται στὴν σύγχυση τῶν παθῶν, καὶ ἀφήνεται νὰ καταλήξει στὴν διάπραξη ἐκείνων τῶν ἁμαρτημάτων ΠΟΥ ΕΠΙΘΥΜΟΥΣΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΑ! Καὶ ὁ λόγος εἶναι ποὺ ἀπὸ ὑπερηφάνεια καὶ μάταιη οἴηση, ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΕΚΤΙΣΕΙ ΤΙΣ ΠΟΙΝΕΣ ΠΟΥ ΤΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΤΟΥ καὶ νὰ χαίρεται στὶς θλίψεις του, τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς στενοχώριες του, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος**· ὁ ὁποῖος ἔκανε εὐχαρίστως ὑπομονὴ στὰ δεινά του, γνώριζοντας πὼς ἡ ταπείνωση ποὺ προέρχεται ἀπὸ τοὺς σωματικοὺς πόνους, φυλάει τοὺς θείους θησαυροὺς τῆς ψυχῆς!».
Τὸ σκεπτικὸ βλέμμα μου τράβηξε τὴν προσοχὴ τῆς γιαγιᾶς μου. «Ὁ πάτερ εἶπε πὼς τὸ νὰ ἀπονεκρώσουμε θεληματικὰ τὴν ζωὴ ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς μὲ τὴν δωρεὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀγαπώντας τὰ πράγματα ποὺ φθείρονται, εἶναι κάτι πραγματικὰ φοβερὸ καὶ ἡ καταδίκη ποὺ ἐπισύρει ὑπερβαίνει κάθε ὑπολογισμό! Καὶ τὸν γνωρίζουν ὁπωσδήποτε αὐτὸν τὸν φόβο, ἐκεῖνοι ποὺ προτίμησαν συνειδητὰ ἀντὶ γιὰ τὴν φιλαυτία, τὴν ἀλήθεια».
«Ἔτσι εἶναι παιδί μου. Ἄν ἐκεῖνος ποὺ ὑποφέρει ἐπειδὴ ἔχει παραβεῖ κάποια θεία ἐντολή, ἐννοήσει τὴν αἰτία τῆς θείας Πρόνοιας ποὺ τὸν τιμωρεῖ γιὰ νὰ τὸν θεραπεύσει, καὶ τὴν συμφορὰ δέχεται εὐχαρίστως, καὶ τὸ σφάλμα γιὰ τὸ ὁποῖο τιμωρεῖται διορθώνει μὲ χαρά. Ὀ ἄνθρωπος ποὺ θεληματικά, ἀπὸ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν του δείχνει ὑπομονὴ ὅταν δέχεται τὶς ἐπίπονες ἐπιθέσεις τῶν ἀθέλητων πειρασμῶν, μαζὶ μὲ τὴν πρέπουσα εὐχαριστία, δὲν ἐκδιώκεται ἀπὸ τὴν ἕξη τῆς ἀρετῆς καὶ τὴν Χάρη, ἐπειδὴ ὑποτάχθηκε μὲ τὴν θέλησή του στὸν ζυγὸ τοῦ Βασιλιὰ Πατέρα, καὶ δέχεται τὶς δοκιμασίες σὰν νὰ πληρώνει χρέος, προσφέροντας τὴν διόρθωση τῶν σφαλμάτων του μέσῳ τῆς ἀληθινῆς λατρείας, ποὺ εἶναι ἡ ΤΑΠΕΙΝΗ ΔΙΑΘΕΣΗ».
«Ἄν τὸ κακὸ ἀπὸ τὴν φύση του διαιρεῖ καὶ καταστρέφει τὰ ἑνωμένα ὅπως εἴπαμε πρίν, εἶναι φανερὸ ὅτι τὸ ἀγαθὸ ἑνοποιεῖ καὶ συγκρατεῖ τὰ διαιρεμένα».
«Εὐσταθία μου, ὁ φιλάνθρωπος Κύριος ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ συγκεντρώσει τὴν ἀνθρώπινη φύση στὸν Ἑαυτό Του, καὶ νὰ τὴν σταματήσει ἀπὸ τὸ νὰ φέρεται ἄσχημα στὸν ἑαυτό της· ἤ μᾶλλον νὰ ἐπαναστατεῖ ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ της καὶ νὰ ἔχει κομματιαστεῖ καὶ νὰ μὴν σταματάει πουθενά, ἐξ αἰτίας τῆς ἄστατης κινήσεως τῆς προαιρέσεώς της γύρω ἀπὸ τὸ κάθε πράγμα. Τίποτα ἀπὸ ὅσα εἶναι μετὰ τὸν Θεό, δὲν εἶναι πολυτιμότερα γιὰ ὅσους ἔχουν νοῦ, καὶ τὸ προσφιλέστερο στὸν Θεό, ἀπὸ τὴν ἀγάπη. Γιατὶ ἐκείνους ποὺ εἶναι χωρισμένοι τοὺς μαζεύει σὲ ἕνα, καὶ μπορεῖ νὰ δημιουργήσει ταυτότητα γνώμης γιὰ τοὺς πολλοὺς ἤ γιὰ ὅλους, χωρὶς ἐναντιότητες, ἐφόσον ἰδίωμα τῆς ἀγάπης εἶναι νὰ κάνει μία τὴν γνώμη ὅσων τὴν ἐπιζητοῦν. Γιὰ χάρη τῆς ἀγάπης ὅλοι οἱ ἅγιοι ἀντιστάθηκαν στὴν ἁμαρτία, χωρὶς νὰ λογαριάσουν καθόλου τὴν παροῦσα ζωή. Ὑπέφεραν τοὺς πολύμορφους τρόπους θανάτου, γιὰ νὰ μαζευτοῦν ἀπὸ τὸν κόσμο στὸν ἑαυτό τους καὶ τὸν Θεό, καὶ νὰ ἑνώσουν πάνω τους τὰ ῥήγματατα τῆς φύσεως! Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀληθινὴ καὶ χωρὶς ψεγάδι θεία σοφία τῶν πάντων, τῆς ὁποίας τὸ τέλος εἶναι τὸ ἀγαθὸ καὶ ἡ ἀλήθεια. Ἀγαθὸ εἶναι ἡ φιλανθρωπία καὶ ἀλήθεια εἶναι ἡ ἀπὸ τὴν πίστη φιλοθεΐα, ποὺ εἶναι γνωρίσματα τῆς ἀγάπης, ποὺ ἑνώνει τοὺς ἀνθρώπους μὲ τὸν Θεό καὶ μεταξύ τους».
«Ὁ μπαμπὰς εἶπε ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ φιλιωθοῦμε μὲ τὸν Θεὸ ἐφόσον μὲ τὰ πάθη μας ἐπαναστατοῦμε ἐναντίον Του καὶ ἀνεχόμαστε νὰ πληρώνουμε φόρο μὲ τὴν κακία μας στὸν διάβολο! Ἄν δὲν βγοῦμε σὲ ὁλοκληρωτικὸ πόλεμο ἐναντίον τοῦ πονηροῦ τυράννου καὶ φονευτὴ τῶν ψυχῶν μας, ἐπειδὴ θέλουμε νὰ δουλεύουμε στὰ πάθη τῆς ἀτιμίας, θὰ εἴμαστε ἐχθροὶ καὶ ἀντίπαλοι τοῦ Θεοῦ, καὶ ἄς πλάθουμε γιὰ τὸν ἑαυτό μας τὸ ὄνομα τῶν πιστῶν. Καὶ καμία ὠφέλεια δὲν θὰ ἔχουμε ἀπὸ τὴν εἰρήνη στὸν κόσμο, ἐφόσον ἡ ψυχὴ ἔχει κακὴ κατάσταση καὶ ἐπαναστατεῖ ἐναντίον τοῦ Δημιουργοῦ της, καὶ δὲν δέχεται νὰ ταχθεῖ κάτω ἀπὸ τὴν ἐξουσία τῆς βασιλείας Του! Ἔτσι ἡ ψυχὴ εἶναι ΑΓΟΡΑΣΜΕΝΗ ἀπὸ χίλιους-δύο ΩΜΟΥΣ ΑΦΕΝΤΕΣ ποὺ τὴν σπρώχνουν μὲ βία στὴν κακία, καὶ τὴν ἑτοιμάζουν ἀπατηλὰ νὰ προτιμήσει τὴν ὁδὸ ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀπώλεια, παρὰ τὴν ὁδὸ ποὺ σώζει… Καὶ ἕνα ἄλλο μοῦ ἄρεσε, καὶ τὸ συγκράτησα· ἄν ἐπιθυμοῦμε νὰ ὀνομαζόμαστε καὶ νὰ εἴμαστε τοῦ Θεοῦ, ὀφείλουμε νὰ ἀγωνιστοῦμε γιὰ νὰ μὴν προδώσουμε τὸν Λόγο μὲ τὰ πάθη, ὅπως ὁ Ἰούδας, ἤ νὰ Τὸν ἀρνηθοῦμε ὅπως ὁ Πέτρος. Ἄρνηση τοῦ Λόγου εἶναι νὰ ἀποφύγουμε νὰ κάνουμε τὸ καλὸ ἀπὸ φόβο, καὶ προδοσία εἶναι ἡ ἔμπρακτη θεληματικὴ ἁμαρτία, καθὼς καὶ ἡ ὁρμὴ πρὸς τὴν ἁμαρτία».
«Ἀφοῦ ἐμεῖς παιδί μου, θέλουμε νὰ καταργήσουμε τὸν πόλεμο ποὺ κάνουμε μὲ τὰ πάθη μας ἐναντίον τοῦ Θεοῦ, θὰ νεκρώσουμε τὸ ἁμαρτητικὸ μέρος τοῦ σώματός μας, γιὰ νὰ τερματίσουμε τὴν ἔχθρα μας πρὸς Αὐτόν. Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ξέρουμε πὼς κάθε πάθος σχηματίζεται ὁπωσδήποτε ὅταν συνδυάζονται τρία μέρη: κάποιο αἰσθητὸ πράγμα, ποὺ τὸ βλέπουμε, μία αἴσθηση τοῦ σώματός μας καὶ μία φυσικὴ δύναμη, γιὰ παράδειγμα τοῦ θυμοῦ, ἤ τῆς ἐπιθυμίας, ἡ ὁποία ΕΧΕΙ ΕΚΤΡΑΠΕΙ ἀπὸ τὴν φυσικὴ λειτουργία της. Ἄν λοιπὸν ὁ νοῦς ἐξετάσει τὸ ἀποτέλεσμα τῆς συνθέσεως τοῦ αἰσθητοῦ, τῆς αἰσθήσεως ποὺ ἐμπλέκεται, καὶ τῆς φυσικῆς δυνάμεως, καὶ μπορέσει, ἀφοῦ πρῶτα τὰ ξεχωρίσει μεταξύ τους, νὰ ἐπαναφέρει στὸν φυσικό του λόγο τὸ καθένα, καὶ νὰ θεωρήσει τὸ αἰσθητὸ καθ’ ἑαυτό, χωρὶς τὴν σχέση τῆς αἰσθήσεως πρὸς αὐτό, καὶ τὴν αἴσθηση χωρὶς τὴν οἰκειότητα τοῦ αἰσθητοῦ πρὸς αὐτήν, καὶ τὴν ἐπιθυμία γιὰ παράδειγμα, χωρὶς τὴν ἐμπαθὴ διάθεση πρὸς τὴν αἴσθηση καὶ τὸ αἰσθητό, τότε διέλυσε τὴν σύσταση τοῦ ὁποιουδήποτε πάθους καὶ ἐξαφάνισε ὁλότελα αὐτὴ τὴν ψιλὴ φαντασία τῶν παθῶν, μὲ τὴν ἀποκατάσταση τῶν στοιχείων ποὺ συνθέτουν τὰ πάθη, χωριστὰ τὸ καθένα, στὴν φυσική του κατάσταση».
«Γιαγιά, αὐτὸ ποὺ εἶπες εἶναι ἐντελῶς ἀνατρεπτικό! Ἐγὼ ὅποτε ἔχω γαριδάκια μπροστά μου, ξέρω ὅτι ἀκολουθεῖ μόνο μία κίνηση, μονοκόματη, αὐτόματη, νὰ τὰ φάω σὲ χρόνο μηδὲν —καὶ σοῦ μιλάω γιὰ τὴν μεγάλη συσκευασία Εἶναι σὰν νὰ συμβαίνει ἀπὸ μόνο του μὲ τὰ χέρια καὶ τὸ στόμα μου, μηχανικά, καὶ ἡσυχάζω μόνο ὅταν… τελειώσω τὴν δουλειά! Θὰ πῶ τὴν ἀλήθεια, εἶναι πάνω ἀπὸ τὶς δυνάμεις μου νὰ ἀφήσω μερικὰ μέσα στὸ σακουλάκι! Καὶ μόνο μὲ τὴν σκέψη, μὲ πιάνει ταραχή! Ὅταν τρώω τὰ πρῶτα εἶναι νοστιμα —ὅπως καὶ ὅταν τὰ γυροφέρνω στὸ μυαλό μου— ἀλλὰ μετὰ δὲν καταλαβαίνω γεύση, σταματᾶνε νὰ μὲ εὐχαριστοῦν. Ἄν ὅμως μὲ διακόψει κάτι καὶ πρέπει νὰ τὰ ἀφήσω ἀπὸ τὰ χέρια, σχεδὸν ἀγριεύω! Εἶναι σὰν νὰ εἶναι αὐτὰ “ἰσχυρὰ” μπροστά μου, καὶ ἐγὼ τοὺς τὸ ἀναγνωρίζω ἐπισήμως! Ὅσο τὰ τρώω ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΣΚΕΦΤΩ ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ, ΜΟΝΟ ΑΥΤΑ, νοιώθοντας σὰν νὰ εἶμαι “ὁ… τελευταῖος τροχὸς τῆς ἁμάξης”!Ἤ σὰν νὰ ἔχουμε κάνει μυστικὴ συμφωνία πὼς μόλις μοῦ παρουσιάζονται θὰ χάνω τὸν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ μου, καὶ θὰ τὸν παίρνουν… αὐτά! Εἰλικρινά, δὲν μοῦ εἶχε περάσει ποτὲ ἀπὸ τὸ μυαλὸ ὅτι μὲ τὴν γεύση τους, τὰ γαριδάκια μὲ… τυραννᾶνε! Ἀπίστευτο! Εἶναι ἡ πρώτη φορὰ ποὺ διακρίνω ὅτι ἡ ἐπιθυμία μου γιὰ τὰ γαριδάκια ΕΧΕΙ ΕΚΤΡΑΠΕΙ ἀπὸ τὴν φυσικὴ λειτουργία της! Ὅσο κρυβόταν πίσω ἀπὸ τὸ αἰσθητὸ καὶ τὴν αἴσθηση, ἡ ΕΜΠΑΘΕΙΑ ΜΟΥ γινόταν ἀόρατη καὶ ξεγλυστροῦσε ἀπὸ τὸν ἔλεγχο! Δηλαδὴ μπορεῖς αὐτὸ νὰ τὸ πεῖς… θεληματικὴ κακία;». Ῥώτησα τὴν γιαγιά, ἀλλὰ ἐκείνη περίμενε νὰ δώσω τὴν ἀπάντηση μόνη μου. «Μόλις μπόρεσα νὰ δῶ τὴν αἴσθηση τῆς γεύσης χωρὶς τὴν οἰκειότητα μὲ τὰ γαριδάκια, ποὺ εἶναι τὸ αἰσθητό, “ἀνέκτησα” τὸν ἔλεγχο, καὶ τὸ ἑπόμενο εἶναι νὰ ἀναλάβω τὴν εὐθύνη μου. Ἐννοῶ ὅτι ἐπιτέλους μοῦ ἀξίζει νὰ ἀγανακτήσω μὲ τὴν ἐπίγευση τῆς πικρίλας ποὺ μοῦ ἄφηναν τὰ γαριδάκια γιὰ πάρα πολλὴ ὥρα! Πῶς γίνεται γιαγιά, νὰ γανώνω τὸν ἐγκέφαλό μου ὅτι τὸ βάσανο τῆς ἀηδιαστικῆς γεύσης τοῦ ταγκίσματος ποὺ ἔμενε, ἦταν “ἀναγκαῖο κακό”;»
«Ἔχουμε πεῖ ὅτι βρίσκοντας ὁ ἄνθρωπος μὲ τὴν πείρα του πὼς κάθε ἡδονὴ τὴν διαδέχεται ἡ ὀδύνη, κατεύθυνε ὅλη τὴν ὁρμή του πρὸς τὴν ἡδονὴ καὶ ὅλη τὴν ἀποστροφή του πρὸς τὴν ὀδύνη. Τὴν πρώτη τὴν ὑπερασπίζεται μὲ ὅλη τὴν δύναμή του, ἐνῶ τὴν ἄλλη τὴν καταπολεμᾶ μὲ ὅλο τὸν ζῆλο του, ΠΙΣΤΕΥΟΝΤΑΣ ΚΑΤΙ ΑΔΥΝΑΤΟΝ: ὅτι κάνοντας ἔτσι θὰ διαχωρίσει τὴν μία ἀπὸ τὴν ἄλλη, καὶ ὅτι μόνη τὴν φιλαυτία θὰ ἔχει ἑνωμένη μὲ τὴν ἡδονή, χωρὶς νὰ τῆς βάζει τέλος ἡ ὀδύνη. Προφανῶς τὸ πάθος κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἀγνοεῖ ὅτι σὲ καμία περίπτωση δὲν ὑπάρχει ἡδονὴ χωρὶς ὀδύνη· ἐπειδὴ εἶναι ἀνακατεμένος ὁ πόνος μὲ τὴν ἡδονή, κι ἄς μοιάζει νὰ μὴν γίνεται ἀντιληπτὸς ἀπὸ ὅσους τὸν ἔχουν, καθὼς ΣΤΟ ΠΑΘΟΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ Η ΗΔΟΝΗ. Εἶναι φυσικὸ νὰ προβάλλεται πάντοτε ἐκεῖνο ποὺ ἐπικρατεῖ, καὶ νὰ σκεπάζεται ὅ,τι συνυπάρχει. Ὅταν λοιπὸν διεκδικοῦμε τὴν ἡδονὴ ἐξ αἰτίας τῆς φιλαυτίας μας καὶ φροντίζουμε νὰ ἀποφεύγουμε τὴν ὀδύνη, ΤΟΤΕ ΕΦΕΥΡΙΣΚΟΥΜΕ ΤΑ ΑΠΕΡΙΓΡΑΠΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΠΤΙΚΑ ΠΑΘΗ! Ἡ κοινωνία μας ἔχει… “εἰδίκευση” στὴν ἐφεύρεση τῶν παθῶν ποὺ ὅπως εἴπαμε, τῆς τὴν ἔδωσαν οἱ δυτικοὶ ΕΙΔΙΚΟΙ! Ὅμως ὅποιος δὲν κάνει τὰ θεῖα θελήματα, ἀκόμα κι ἄν εἶναι πιστὸς ἔχει καρδιὰ ἀσύνετη, ἐπειδὴ εἶναι ἐργαστήριο πονηρῶν λογισμῶν καὶ σῶμα βυθισμένο στὶς ἁμαρτίες, καθὼς περιπλέκεται συνεχῶς σὲ μολυσμοὺς παθῶν. Τίποτα ἄλλο δὲν φανερώνει τὴν κατάσταση τῆς ψυχῆς, ὅσο οἱ ἐπαναστάσεις τοῦ σώματος ποῦ κακοπαθεῖ, στὶς ὁποῖες ἄν ὑποχωρήσει, θὰ φανεῖ ὅτι προτιμάει τὴν σάρκα ἀπὸ τὸν Θεό. Ἄν ὅμως στὰ τινάγματά τους μείνει ἀκλόνητη, τότε θὰ δειχτεῖ ὅτι ἀπὸ τὴν σάρκα προτιμάει τὴν ἀρετή, μὲ τὴν ὁποία θὰ ἔρθει νὰ κατοικήσει μέσα της ὁ Θεός! Ὁ Ὁποῖος συνεχῶς μᾶς ἐνισχύει: “ἔχετε θάρρος, Ἐγὼ ἔχω νικήσει τὸν κόσμο!”. Μόλις ὁ Ἀδὰμ συγκατατέθηκε στὴν πλευρά του, ποὺ τοῦ πρότεινε τὴν ἡδονή, ἔβγαλε ἔξω ἀπὸ τὸν Παράδεισο τὸ ἀνθρώπινο γένος. Καὶ ὁ Κύριος ποὺ ὑπέμεινε τὸν πόνο ἀπὸ τὸ κέντημά της, ἔβαλε τὸν ληστὴ μέσα στὸν Παράδεισο!».
«Γιαγιά, ὁ θεολόγος μας εἶπε ὅτι μόλις ἔγινε ἡ παράβαση τοῦ Ἀδάμ, στὴν θέση τῆς μακαρίας καὶ θείας εἰκόνας ἔγινε φανερὴ στὸν ἄνθρωπο ἡ ὁμοίωση μὲ τὰ ἄλογα ζῶα. Ἔπρεπε, εἶπε, ἀφοῦ σκεπάστηκε ἡ ἀξία τοῦ λογικοῦ, νὰ τιμωρηθεῖ δικαίως ἡ φύση τῶν ἀνθρώπων μὲ τὰ γνωρίσματα τῆς ἀλογίας ποὺ διάλεξε μόνη της. Ἔτσι οἰκονόμησε μὲ τὴν σοφία Του ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἔρθει ὁ ἄνθρωπος ΣΕ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ τῆς λογικῆς μεγαλοσύνης τοῦ νοῦ του. Ἄν ἡ κακοπάθεια τῶν ἁγίων εἶναι ἀγώνας μεταξὺ φθόνου καὶ ἀρετῆς, καὶ οἱ ψυχίατροι καὶ ψυχολόγοι καὶ οἱ χίλιοι-δύο ΩΜΟΙ ΑΦΕΝΤΕΣ ἑρμηνεύουν τὴν “ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ” μὲ τρόπο ποὺ ὑποστηρίζει τὸν φθόνο τῶν δαιμόνων(!), πῶς θὰ συναισθανθοῦν οἱ ἄνθρωποι τὴν μεγαλοσύνη τοῦ νοῦ τους; Γιὰ νὰ εὐοδωθεῖ ἡ κακία, ὁ φθόνος ἀγωνίζεται νὰ ἐπικρατήσει κάνοντας κακὸ στοὺς ἐνάρετους, ἐνῶ ἡ ἀρετὴ ὑπομένοντας τὰ πάντα ἀγωνίζεται νὰ μείνει ἀνίκητη, κρατώντας τοὺς ἀγαθοὺς ἀκόμα κι ἄν δέχονται ἀλλεπάλληλες συμφορές. Πῶς θὰ μάθουν οἱ ἄνθρωποι γιὰ τὴν εὐρωστία τῆς ψυχῆς ποὺ φτάνει στὴν ἀπάθεια, τὸ ἔπαθλο τῆς νίκης στὴν πάλη τῆς ἀρετῆς, ἄν τὰ μηνύματα τῆς κοινωνίας μονοδρομοῦν τὴν ψυχὴ στὴν ἐμπάθεια, δελεάζοντάς την μὲ τὴν ἐλπίδα τῆς θεότητας;».
«Καλό μου, ὁ Κύριος ποὺ εἶναι ὁ Ἰατρὸς ποὺ θεραπεύει τὶς ἀσθένειες τῶν ψυχῶν, δὲν γνωρίζει μόνο ἕναν τρόπο θεραπείας ποὺ νὰ ταιριάζει σὲ ὅλες, ἀλλὰ δίνοντας στὴν κάθε ἀσθένεια τὸ ἀπολύτως κατάλληλο φάρμακο, ἐπιφέρει τὴν θεραπεία της. Κάθε ἄνθρωπος ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ διαπιστώσει ὅτι παραλογίζεται σὲ βαθμὸ ἀπογοητευτικό —ἕως καὶ ἐξευτελιστικὸ— ἀπὸ τὴν ἀλογία ποὺ ἐπιτρέπει στὴν ψυχή του μὲ τὴν καλοπέραση τῆς σάρκας, ἡ ὁποία αὐξάνει τὴν δύναμη τῆς ἁμαρτίας. Ἄν ὁπωσδήποτε πρέπει νὰ κακοπαθήσουμε, ἐπειδὴ μέσῳ τοῦ προπάτορά μας ἡ ἡδονὴ ἀναμείχθηκε μὲ τὴν ἀνθρώπινη φύση, ἄς ὑποφέρουμε μὲ γενναιότητα καὶ καρτερία τὶς πρόσκαιρες κακοπάθειες, οἱ ὁποῖες καὶ τὸ κεντρὶ τῆς ἡδονῆς τὸ ἀμβλύνουν μέσα μας, καὶ μᾶς ἐλευθερώνουν ἀπὸ τὶς αἰώνιες κολάσεις ποὺ μᾶς περιμένουν ἐξ αἰτίας της. Στοὺς πνευματικοὺς ἀγωνιστὲς τὰ πάθη γίνονται καλά, ὅταν ἀπομακρύνοντάς τα μὲ σοφία ἀπὸ τὰ σωματικά, τὰ χρησιμοποιοῦμε γιὰ νὰ ἀποκτήσουμε τὰ οὐράνια! Ὅταν δηλαδὴ μετατρέψουμε τὴν ἐπιθυμία σὲ κίνηση ποὺ ὀρέγεται τὴν νοερὴ πόθηση τῶν θείων· τὴν ἡδονή, σὲ γαλήνια εὐφροσύνη τῆς θελητικῆς ἐνέργειας τοῦ νοῦ γιὰ τὰ θεία χαρίσματα· τὸν φόβο, σὲ ἐπιμέλεια προφυλάξεως ἀπὸ τὴν μέλλουσα τιμωρία λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν· τὴν λύπη, σὲ μετάνοια γιὰ τὴν διόρθωση κάποιου τωρινοῦ κακοῦ. Καὶ μὲ ἕναν λόγο, ὅπως κάνουν οἱ σοφότεροι γιατροὶ ποὺ μὲ τὸ σῶμα τῆς φαρμακερῆς ἔχιδνας ἐξουδετερώνουν τὴν βλάβη ποὺ αὐτὴ προκάλεσε, ἤ προξενοῦν ἀνοσία γιὰ ἐνδεχόμενη, κι ἐμεῖς νὰ χρησιμοποιοῦμε τὰ ψυχοφθόρα πάθη γιὰ τὴν ἐξόντωση τῆς κακίας ποὺ ὑπάρχει, ἤ ποὺ τὴν περιμένουμε, καὶ γιὰ ἀπόκτηση καὶ φύλαξη ἀρετῆς καὶ γνώσεως. Ἡ ὁδὸς τῆς ἀλήθειας εἶναι ἡ ἀγάπη! Δίνοντας στὸν Ἑαυτό Του αὐτὸ τὸ ὄνομα ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, παρουσιάζει στὸν Θεὸ καὶ Πατέρα ἐκείνους ποὺ βαδίζουν αὐτὴ τὴν ὁδό, καθαροὺς ἀπὸ κάθε κακία».
Διὸ εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν ἀνάγκαις,
ἐν διωγμοῖς, ἐν στενοχωρίαις, ὑπὲρ Χριστοῦ·
ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε δυνατὸς εἰμι.
**Γι’ αὐτὸ δοκιμάζω ἐσωτερικὴ χαρὰ καὶ εὐφροσύνη στὶς ἀσθένειες, τὶς ὕβρεις, τὶς ἀνάγκες, τοὺς διωγμούς, τὶς στενοχώριες, τὶς ὁποῖες ὑφίσταμαι καὶ ὑπομένω γιὰ τὸν Χριστό. Διότι ὅταν βρίσκομαι ὑπὸ τὸ κράτος αὐτῶν τῶν ἀσθενειῶν, τότε εἶμαι δυνατὸς ἐπειδὴ μοῦ δίνει ὁ Θεὸς περισσότερη Χάρη. (Β΄ Κορ. 12,10)
Τὸ κείμενο βασίζεται στὴν τρίτη ἑκατοντάδα τοῦ ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητῆ, στὰ “Διάφορα κεφάλαια περὶ θεολογίας, οἰκονομίας, ἀρετῆς καὶ κακίας”, τοῦ β΄ τόμου τῆς Φιλοκαλίας
*empathy
Τὸ ῥωμαίικο φιλότιμο εἶναι ἡ ἐπουράνια “ἀγαπητικὴ τιμὴ” ποὺ τρέφει
τὴν εὐλαβὴ ψυχή, καὶ ΦΩΤΙΖΕΙ ΤΗΝ ΘΕΛΗΣΗ ΤΗΣ!
Τὸ βιβλίο μου εἶναι ἕτοιμο νὰ φτάσει
στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνσή σου!
Διαβάζοντάς το, ξεκινᾶς ἕνα ταξίδι ἀπὸ δρόμο ποὺ εἶχε κλείσει ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια στὸν τόπο μας!
Θυμήσου τὰ λόγια μου…
