«Ἡλιοστάλακτη, τὸ ὄνομά σου εἶναι σπάνιο! Ἐκτὸς ἀπὸ ἐσένα καὶ τὴν μακαρίτισσα τὴν γιαγιά σου, δὲν τὸ ἔχω ἀκούσει ἀλλοῦ· τὸν Δεκαπενταύγουστο ἔμαθα, πὼς γιόρταζες τότε. Σοῦ ἀρέσει ποὺ ἦρθες στὸν Ὀρχομενὸ γιὰ διακοπές;». Ὁ Πέτρος δὲν εἶχε μεγαλώσει στὴν κίνηση καὶ τὴν “ταραχὴ” τῆς μεγαλούπολης ὅπως ἐγώ, καὶ εἶναι εὐχαριστημένος ποὺ ὅταν δὲν ἔχει διαβάσματα, πηγαίνει καὶ κλαδεύει τὰ δέντρα καὶ ποτίζει. Εἴχαμε πάει νὰ μοῦ δείξει τὰ νερὰ ποὺ ἀναβλύζουν σὰν ἀπὸ βυθισμένα συντριβάνια, μέσα στὴν Πηγὴ Κάρκαρη, καὶ τώρα ἐπιστρέφουμε στὸ σπίτι τοῦ παπποῦ μου.
«Ἔρχομαι σπανίως ἐδῶ στὴν φύση, ἐπειδὴ ἡ ζωὴ εἶναι πολὺ “ἥσυχη”! Ἐμένα μοῦ ταιριάζουν οἱ γρηγορότεροι ῥυθμοί, ποὺ μποροῦν νὰ γίνουν “δημιουργικοί”! Μέσα μου βράζει ἕνα “ἀνικανοποίητο” καὶ εἶμαι ἀποφασισμένη νὰ ἀναζητήσω ὅσα μὲ περιμένουν! Στὴν ζωή μας ὀφείλουμε νὰ χτίσουμε ἕναν ἰδιαίτερο δυναμισμό, ἐκπαιδεύοντας τὸν ἑαυτό μας νὰ μὴν μᾶς παίρνει ἡ κάτω βόλτα, ἀπὸ τὴν συμπεριφορὰ τῶν ἄλλων. Ἔχω δουλέψει μὲ τὴν ἀπόρριψη, ἐπειδὴ δὲν ἀνέχομαι νὰ εἴμαι μονίμως τὸ θύμα…». Σκεφτόμουν νὰ τοῦ πῶ ὅτι χρειάζεται νὰ λέει καὶ μερικὰ “ὄχι” στοὺς γνωστούς του ποὺ μᾶς συνάντησαν, καὶ τοῦ ζήτησαν “βοήθεια” στὶς δουλειές τους. Ὅταν καταπιέζουμε τὸν ἑαυτό μας, ἐπειδὴ φοβόμαστε νὰ παραδεχτοῦμε τὴν ἀδυναμία μας νὰ ὑποστηρίξουμε τὶς ἀνάγκες μας, ὑποχωροῦμε, καὶ βάζουμε τὶς ἀνάγκες τῶν ἄλλων πάνω ἀπὸ τὶς δικές μας… Οὕτως ἤ ἄλλως ὅταν συμφιλιωνόμαστε μὲ τὴν ἀδυναμία μας προκειμένου νὰ μὴν χαλάσει ἡ “ἄδικη” σχέση, δείχνουμε κάποια ψευδο- ἠρεμία ἀλλὰ μέσα μας βράζουμε, ποὺ εὑθυνόμαστε γιὰ τὴν ἔλλειψη σεβασμοῦ ποὺ “μαθαίνουμε” στὸν ἄλλον, πρὸς τὸ πρόσωπό μας… «Πάντα θαύμαζα τὰ ἄγρια ζῶα ποὺ ἔχουν τὴν δύναμη νὰ κινοῦνται ταχύτατα, καὶ μποροῦν νὰ ἐπιβάλλονται στὰ ὑπόλοιπα, γιὰ νὰ πάρουν αὐτὸ ποὺ ἔχουν ἐντοπίσει! Ἡ ἔνταση τῆς ἑστίασης ποὺ ἔχει τὸ βλέμμα τους, ἡ ἰσχὺς ποὺ σπαθίζει στὸ κοίταγμά τους, ἀσκοῦν πάνω μου γοητεία!».
«Ὁ Χριστὸς ἔβαλε τὸν ἄνθρωπο διαχειριστὴ πάνω στὴν Κτίση· δὲν εἶναι τραβηγμένο νὰ θαυμάζει ὁ ἄνθρωπος τὴν ἰσχὺ τῶν ἄγριων ζώων; Ἔτσι κινδυνεύει νὰ τὰ μιμηθεῖ κιόλας, καὶ νὰ ἐπιδιώκει τὶς συγκρούσεις!».
«Κοίτα, ὅταν ἔχω κάποιον ποὺ καταπατάει κατ’ ἐξακολούθηση τὰ λογικὰ ὅρια τῆς φιλίας μας, περιμένοντας νὰ ὑποχωρῶ συνέχεια ἐγώ, ναὶ ἐκεῖ δὲν διστάζω νὰ συγκρούομαι! Εἶναι λάθος νὰ φοβᾶμαι νὰ τὸν “στριμώξω”, καὶ νὰ μὴν ἀναμετρηθῶ μαζί του ἐπειδὴ ἀνέχομαι νὰ δικαιολογῶ τὴν ἀδυναμία μου…». Εἴχαμε πλησιάσει στὸ σπίτι τοῦ παπποῦ μου μετὰ ἀπὸ τὸν περίπατο ποὺ διήρκεσε πολύ, καὶ εἶχα κουραστεῖ ἀπὸ τὸ περπάτημα. Σὲ ὅλη τὴν διάρκεια εἶχα στὸ μυαλὸ τὴν ὀνειρεμένη πίτσα ποὺ εἶχε φτιάξει χθὲς ἡ θεία μου, ἡ ἀδερφὴ τοῦ μπαμπά μου, ἡ ὁποία τώρα πρόσεχε τὸν παπποὺ στὸ νοσοκομεῖο, στὴν Λειβαδιά. Ὁ πατέρας μου ἔτρεχε ὅλη μέρα γιὰ νὰ φροντίσει τὸν λαχανόκηπο τοῦ παπποῦ, ὅπου καλλιεργοῦσε ὅ,τι μπορεῖ νὰ φανταστεῖ κανείς! Ἡ Μαργαρίτα, ἡ ξαδέρφη μου, εἶχε φάει τὸ δικό της μερίδιο ἀπὸ τὴν πίτσα, ἐνῶ εἶχα πεῖ ὅτι τὸ δικό μου θὰ τὸ ἔτρωγα ἀργότερα. Σὲ ὅλη τὴν διαδρομὴ σκεφτὸμουν τὴν μοναδικὰ πικάντικη, πλούσια τυρένια γεύση της, ποὺ ἡ ἀνάμνησή της ἐξακολουθοῦσε νὰ μοῦ παίρνει τὸ μυαλό! Ὅπως ἤθελε νὰ πεῖ ἕνα “γειὰ” καὶ στὴν Μαργαρίτα, ποὺ ἦταν πολὺ μικρότερή μας, ὁ Πέτρος ἐρχόταν μαζί μου στὸ σπίτι. Βλέποντάς μας νὰ μπαίνουμε ἀπὸ τὴν πόρτα τῆς κουζίνας, τὸ χέρι τῆς Μαργαρίτας σταμάτησε, ποὺ ἦταν ἕτοιμο νὰ πάει στὸ στόμα ὅ,τι εἶχε ἀπομείνει ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΠΙΤΣΑ! Ἡ καρδιά μου καταζεματίστηκε ἀπὸ τὸν ἀστραποκαμὸ1 ποὺ τὴν πελέκησε! “Καψαλισμένη” καὶ “ῥιγμένη” ὅπως βρέθηκε, προσπάθησε νὰ ὀρθοποδήσει γιὰ νὰ ἐκτιμήσει τὸ μέγεθος τῆς “ἐπίθεσης”! Ὁ θυμὸς ἄφησε νὰ νομίζω ὅτι εἶμαι μία ἐξοργισμένη τίγρη, ποὺ κοίταζε μὲ νεῦρα τὰ μάτια τῆς Μαργαρίτας, μὲ τρόπο ποὺ αὐτὴ νὰ στέκεται ἀκούνητη καὶ ἀμίλητη! Ἦταν τέτοια ἡ παρόρμησή μου νὰ κυριαρχήσω, γιὰ νὰ καταφέρω κάπως νὰ ἐκδικηθῶ, ποὺ ἔνιωσα τὴν ἀνάγκη νὰ τὴν ὑποτιμήσω. «Εἶσαι σοβαρή;», εἶπα σὲ τόνο, ποὺ δήλωνε ὅτι δὲν θὰ δεχόμουν κανένα ἐλαφρυντικὸ γιὰ τὴν στάση της! Γιὰ νὰ καταξιωθῶ στὰ μάτια μου, ὄφειλα νὰ “δείξω” δυναμισμὸ καὶ ὑπερηφάνεια! Ἔπρεπε νὰ ὑπερασπιστῶ ὁπωσδήποτε τὰ “κυριαρχικὰ δικαιώματά μου”! Τὴν ἑπόμενη στιγμή, ὁ Πέτρος ἐπενέβη.
«Νομίζω ὅτι σὲ φωνάζει ὁ πατέρας σου!», εἶπε καὶ μὲ τράβηξε ἀπὸ τὸν χέρι, γιὰ νὰ βγοῦμε ἔξω. Βρεθήκαμε νὰ περπατᾶμε πάλι στὸν δρόμο ἀμίλητοι καὶ σκεπτικοί, γιὰ ἀρκετὴ ὥρα. «Εἶσαι καλύτερα;», μὲ ῥώτησε μὲ ἐνδιαφέρον, γιὰ τὴν ἀδικία ποὺ ὑπέστη… «Φτάνει τὸ περπάτημα, ἄς κάτσουμε λιγάκι», εἶπε καὶ ἔδειξε τὴν ἄκρη τῆς πλατείας. «Ἡλιοστάλακτη, ἀπὸ κοράκου στόματος, κρὰ θὰ ἀκούσεις… Τὰ ζῶα φτιάχτηκαν γιὰ νὰ τρῶνε τὸ ἕνα τὸ ἄλλο, ὅμως ἐμεῖς πλαστήκαμε ἄνθρωποι· τὸ κάθε πρόβλημα τὸ λύνουμε μὲ τὰ μέσα ποὺ ταιριάζουν σὲ ἀνθρώπους, ἄν θέλουμε νὰ ἐλέγχουμε τὴν ζωή μας!».
Ἡ ματιά μου ἔφυγε πρὸς τὸ ἀρχαῖο θέατρο. Ἀφέθηκα νὰ παρατηρῶ τὶς κερκίδες, καὶ ἀναλογίστηκα πόσοι πολλοὶ ἄνθρωποι εἶχαν τὶς ἴδιες δυσκολίες μὲ ἐμένα, ἀνὰ τοὺς αἰῶνες… «Τὸ ἴδιο πράγμα σκέφτομαι κι ἐγώ, ὅτι μοῦ ταιριάζει νὰ δείχνω στὸν ἑαυτό μου σεβασμό! Πέτρο, ὀφείλω νὰ ἔχω κατανόηση πρὸς αὐτὸ ποὺ εἶμαι, καὶ αὐτὸ ποὺ χρειάζομαι κάθε φορά! Ἡ στοργὴ πρὸς τὸν ἑαυτό μου εἶναι, νὰ μοῦ ἐπιτρέπω στὴν ζωή μου νὰ ἔχω τὴν πρώτη θέση! Νὰ μετράω περισσότερο ἀπὸ ὅλους! Μόνο ὅταν ἀπαγορεύουμε στοὺς ἄλλους νὰ μᾶς ταράζουν μὲ τὴν ἀνεπάρκειά τους, μποροῦμε μετὰ νὰ εἴμαστε ἀπροσποίητοι καὶ νὰ τοὺς νοιαστοῦμε! Ἔτσι δὲν εἶναι;».
«Ἐπειδὴ εἶπες πρὶν ὅτι θαυμάζεις τὴν ἰσχὺ τῶν ἄγριων ζώων…», δίσταζε, ἀλλὰ ἤθελε νὰ τὸ πεῖ, «…ὁ νόμος τους εἶναι ἡ ΔΥΝΑΜΗ γιὰ σύγκρουση. Ὡστόσο, ὁ αἰώνιος νόμος γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, εἶναι ἡ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ!».
«Δικαιοσύνη σημαίνει νὰ μὴν ἀδικῶ τὸν ἑαυτό μου! Τότε θὰ μπορῶ νὰ τὸν ὑποστηρίζω μὲ γενναιότητα! Δηλαδή, εἶμαι ἐπιεικὴς μὲ τὸν ἑαυτό μου, ὅταν δὲν λυπᾶμαι αὐτοὺς ποὺ δὲν πρέπει!», δήλωσα κοφτά. Βλέποντας τὸ χρῶμα στὸ πρόσωπο τοῦ Πέτρου νὰ ἀλλάζει, τὸ ξανασκέφτηκα· θὰ προσπαθοῦσα νὰ τοῦ ἐξηγήσω τὰ πράγματα, μὲ ἄλλο τρόπο. «Μὲ τὶς ῥαγδαῖες ἀλλαγές της, ἡ μεταμοντέρνα κοινωνία μᾶς προκαλεῖ νὰ ἐντάσσουμε στὴν ζωή μας διαρκῶς νέα στοιχεῖα, ὥστε ἀναπλαισιώνοντας τὶς συνθήκες ποὺ βιώνουμε, νὰ καταφέρνουμε νὰ δίνουμε τὸ ἀντίστοιχο νόημα κάθε φορά! Ἐμεῖς οἱ ἔφηβοι ὠθούμαστε νὰ ἐνσωματώσουμε ταχύτατα τὰ καινούργια δεδομένα, στὴν ὑπάρχουσα ἰδέα ποὺ ἔχουμε γιὰ τὸν ἑαυτό μας, ἐπειδὴ ἡ ἀνάγκη γιὰ τὴν διαμόρφωση τῆς ταυτότητάς μας εἶναι περισσότερο ἐπιτακτική! Μὲ ἁπλὰ λόγια αὐτὸ σημαίνει ὅτι τὰ πράγματα ἄλλαξαν· οἱ ἄνθρωποι εἶδαν ὅτι μόνο ὅσο συγκρούονται, μποροῦν νὰ διεκδικοῦν τὸ καλύτερο ποὺ τοὺς ἀξίζει!».
«Μόνο ποὺ τὴν σύγκρουση τὴν ἐπιδιώκει ἡ ὁρμὴ ποῦ ἔχει μέσα του ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι ξένη πρὸς τὴν μάθηση! Ἐπειδὴ ἡ ὁρμὴ εἶναι κατώτερη δύναμη, χρειάζεται νὰ ἐλέγχεται ἀπὸ τὶς ἀνώτερες, καὶ νὰ καθυποτάσσεται σὲ αὐτές! Τότε ἀναδεικνύεται ἡ προσωπικότητα! Ἀλλιῶς ἡ ξέφραγη ὁρμὴ τοῦ σώματος φέρνει σύγχυση στὰ ὑψηλὰ χαρακτηριστικὰ τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, καὶ τὴν “ἐξοικειώνει” μὲ τὴν κατάσταση τῆς “ἀγέλης”! Αὐτὸ ἔχει νὰ κάνει μὲ τὴν ἔλλειψη αὐτογνωσίας. Νὰ μὴν ξέρουμε δηλαδὴ οὔτε ἀπὸ τί ὑλικὸ εἴμαστε φτιαγμένοι, οὔτε τί μᾶς δίνει Ζωὴ καὶ τί τὴν ἀφαιρεῖ! Κάλλιο λόγια στὸ χωράφι, παρὰ μάγκανα στ’ ἁλώνι, λένε οἱ παλαιότεροι». Εἶδε ποὺ δὲν κατάλαβα, καὶ τὸ ἐξήγησε: «Ὅταν ἐξομαλύνονται οἱ διαφορὲς ἐγκαίρως, ἀποφεύγονται οἱ σοβαρότερες διαμάχες. Πρέπει νὰ εἴμαστε ταπεινοί, ἐπειδὴ ἐνὸς κακοῦ μύρια ἕπονται!».
«Σύμφωνα μὲ τὴν κοινὴ λογική, ἐπιβιώνεις μόνο ὅταν εἶσαι δυνατός!», εἶπα, καὶ θυμήθηκα ἕνα περιστατικὸ μὲ τὴν κολλητή μου, πρὶν λίγους μῆνες. Εἴχαμε σχολάσει καὶ ἐπιστρέφαμε στὸ σπίτι. Στὸν δρόμο, σταμάτησαν κάποιοι συγγενεῖς της μὲ τὸ ἁμάξι πίσω ἀπὸ τὸ διάζωμα, καὶ βγάζοντας τὸ χέρι ἀπὸ τὸ παράθυρο, τῆς πέταξαν ἕνα σακουλάκι μὲ πατατάκια. Ἐπειδὴ ἐρχόταν περισσότερο πρὸς τὸ μέρος μου, ἅπλωσα τὰ χέρια γιὰ νὰ τὸ πιάσω, γιὰ νὰ μὴν πέσει τὸ σακουλάκι στὸν δρόμο. Μόλις εἶδε ὅτι χαμογελοῦσα ποὺ τὸ κρατοῦσα, ἐξαγριώθηκε! Ἀφοῦ μὲ κοίταζε γιὰ λίγες στιγμὲς μὲ ἀπέχθεια, τὸ ἅρπαξε ἐπιδεικτικὰ ἀπὸ τὰ χέρια μου, λέγοντας “τὰ πατατάκια εἶναι ΔΙΚΑ ΜΟΥ!”. Ἔνιωσα πὼς γιὰ κάποιο τρόπο ὑπέφερε, ἀλλὰ δὲν καταλάβαινα τὸν λόγο ποὺ τὴν πλήγωσα. Ἀφ΄ ὅτου ἔφυγε ἡ ἀδερφή μου γιὰ σπουδές, πλησιάσα περισσότερο τὴν κολλητή μου. Ἡ ἀδερφή μου ἔλεγε ὅτι ἡ φίλη μου μυγιάζεται μὲ τὸ παραμικρό, ἄλλὰ ἐγὼ θὰ ἔδινα ἀπὸ μόνη μου τὰ πατατάκια…
«Δυνατὸς γίνεται ὅποιος ὠφελεῖται ἀπὸ τὶς ἐπιλογές του. Δύναμη εἶναι νὰ μπορεῖς νὰ ὠφελεῖς τὸν ἑαυτό σου, ὄχι νὰ μπορεῖς νὰ βλάψεις τὸν ἄλλον. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος συμπεριφέρεται ἤ “νιώθει” ὅπως τὸ “ζῶο”, ΕΥΤΕΛΙΖΕΤΑΙ! Τὸ γνώρισμα τοῦ ζώου εἶναι ὅτι φυλακίζεται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο. Ἔχει “ἀξία” μόνο ὡς θήραμα! Ὁ κυνηγὸς θὰ βάλει ὅλα τὰ μέσα, προκειμένου νὰ τοῦ στερήσει τὴν ἐλευθερία, καὶ τότε αὐτὸ νιώθει φόβο!».
Μία πύρινη γραμμὴ συναγερμοῦ στὸ στέρνο μου, συγκέντρωσε ὅλη τὴν προσοχὴ στὴν λέξη, “φόβος”. Ὅταν ἄρχισα νὰ δυσκολεύομαι νὰ συσχετίζομαι μὲ τοὺς ἄλλους, καὶ ὁ μισὸς ἑαυτὸς συγκρουόταν μὲ τὸν ἄλλο μισό, δὲν ἤξερα ποιὸς “ἐαυτὸς” εἶναι “φίλος μου”, καὶ ἄρχισα νὰ φοβᾶμαι! Δὲν τὸ ὁμολογοῦσα, τὸ ἔκρυβα μαζὶ μὲ τὶς ἐνοχές, ποὺ μὲ ξυράφιζαν μὲ τὸ ἄγχος! Καὶ τὶς προειδοποιήσεις τῆς ἀδερφῆς μου ἔκρυβα ἀπὸ τὰ μάτια μου· ἔβγαλα τὸ κινητὸ ἀπὸ τὴν τσέπη καὶ ἔψαξα τὸ μήνυμά της. Τοῦ ξανάριξα μία ματιά, καὶ τὸ ἔδωσα στὸν Πέτρο, νὰ τὸ διαβάσει.
Σᾶς παρακαλῶ ἀδελφοὶ νὰ εἶστε ἄγρυπνοι καὶ νὰ προσέχετε αὐτούς, ποὺ προκαλοῦν διαιρέσεις καὶ σκάνδαλα καὶ ποὺ δὲν συμμορφώνονται, ἀλλὰ φέρονται ἀντίθετα πρὸς τὴν ἀποστολικὴ διδασκαλία, τὴν ὁποία ἐσεῖς μάθατε. Νὰ φεύγετε μακριὰ ἀπὸ αὐτούς. Διότι τέτοιοι ἄνθρωποι, ἰδιοτελεῖς καὶ φίλαυτοι, δὲν ὑπηρετοῦν τὸν Κύριόν μας Ἰησοῦ Χριστόν, ἀλλὰ τὴν κοιλιά τους καὶ γενικότερα τὴν καλοπέρασή τους. Αὐτοὶ μὲ τοὺς καλοὺς λόγους, μὲ τοὺς ἐπαίνους καὶ τὶς κολακείες τους, παρασύρουν καὶ ξεγελοῦν τοὺς ἀπονήρευτους, γιὰ νὰ τοὺς ἐκμεταλλεύονται2. (Ῥωμ 16,17) ~ Ἡλιοστάλακτη, ἐδῶ ὁ Ἀπ. Παῦλος μιλάει γιὰ τὶς διαιρέσεις στὰ θέματα τῆς πίστεως ἀλλὰ γενικῶς, τὰ κίνητρα ὅσων προκαλοῦν διαιρέσεις καὶ συγκρούσεις, εἶναι τὸ ἴδιο ποταπὰ… Ἡ δική μας δουλειὰ εἶναι ἡ ἀποστολικὴ διδασκαλία!
«Μακάρι νὰ μὴν εἶχε φύγει τόσο μακριὰ ἡ ἀδερφή μου· πάντα μὲ συμβούλευε!», σκέφτηκα φωναχτά. Εἶχα ἀνάγκη τὴν βοήθειά της!
Δίνοντάς μου πίσω τὸ τηλέφωνο, ὁ Πέτρος μὲ κοίταξε μὲ καλοσύνη. «Ἄν παρατηρήσεις, στὴν “ἀγέλη” ὅλοι μεταξύ τους εἶναι ξένοι —ἀνάπηροι νὰ ἀγαπήσουν— καὶ διεκδικοῦν γιὰ τὸν ἑαυτό τους τὸ καλύτερο. Μέσα στὴν οἰκογένεια ὅμως, ἀπὸ αὐτὸ ποὺ ἔχουν στὴν ψυχή τους οἱ μεγαλύτεροι, περνᾶνε καὶ στοὺς μικρότερους!».
Ὅταν περπατούσαμε μὲ τὸν Πέτρο, εἶπε ὅτι ἡ συνάντηση μὲ τὸν Χριστό, δὲν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα. Εἶναι ἐπίσκεψη τοῦ Χριστοῦ, πλὴν ὅμως ἐμεῖς πρέπει νὰ Τοῦ ἀνοίξουμε, γιὰ νὰ μᾶς ἐλευθερώσει ἀπὸ τὴν κακομοιριά μας! «Γιατὶ εἶπες ὅτι ἡ ἔλλειψη αὐτογνωσίας, ἐξοικειώνει μὲ τὴν “ἀγέλη”; Τελευταῖα ἀσχολοῦμαι μὲ τὴν προσωπικὴ ἀνάπτυξη, γιὰ νὰ γίνω γενναία καὶ νὰ κρατάω τὴν κακία τῶν ἄλλων μακριά μου. Δὲν μοῦ βγαίνει ὅμως ὅπως τὸ περίμενα, κάπου ἔχω μπερδευτεῖ…».
«Ἕνας ἅγιος εἶπε, “νὰ μὴν συγχέουμε τὸν ἄνθρωπο, ποὺ εἶναι εἰκόνα Θεοῦ, μὲ τὸ κακὸ ποὺ ὑπάρχει μέσα του. Τὸ κακὸ εἶναι μία συμπτωματικὴ ἀσθένεια, μία δυστυχία του, μία διαβολικὴ χίμαιρα3”. Ὁ πατέρας μου λέει ὅτι ὁ σωματικῶς ἄρρωστος ἔχει παραισθήσεις, ἀλλὰ ὁ πνευματικῶς ἄρρωστος, ἔχει ψευδαισθήσεις. Ὁ σκοπὸς τῆς ψευδαίσθησης εἶναι ἡ παραπλάνηση· θέλει νὰ τὸν μπερδέψει τὸν ἄνθρωπο, νὰ τὸν κάνει νὰ πιστέψει ὅτι μπορεῖ ἐπὶ τῆς γῆς, νὰ ἀνακηρυχτεῖ “νικητής”! Μιλᾶμε γιὰ “παρηγοριὰ” στὸν ἄρρωστο, μέχρι νὰ βγεῖ ἡ ψυχή του…».
«Τί ἐννοεῖς λέγοντας, παραπλάνηση; Ποιὰ ἦταν ἡ ψευδαίσθηση ποὺ εἶχα ἐγώ;». Ὁ συναγερμὸς ἠχοῦσε! Εἶχα τὴν βεβαιότητα, πὼς αὐτὸ ποὺ θὰ ἀκούσω σχετιζόταν μὲ τὸν μυστικό μου φόβο.
«Ἡ γοητεία ποὺ ἀσκεῖ ὁ “δυναμισμὸς τοῦ ζώου” εἶναι τὸ δόλωμα, γιὰ νὰ μπεῖ ὁ ἄνθρωπος στὸ “κλουβί”. Ἐπειδὴ δὲν πλάστηκε ἄ-λογος, ἡ ἱκανοποίηση τῆς ὁρμῆς ἀφήνει τὴν ψυχή του κενή, δὲν τὸν ἀναπαύει. Παράλογα ὅπως ζεῖ, δὲν ἀναλαμβάνει τὶς εὐθύνες του, τὶς ὁποῖες φορτώνει στοὺς ἄλλους, προκαλώντας συγκρούσεις. Ἡ ἀγωνία του νὰ δικαιωθεῖ μὲ κάποιον τρόπο, τὸν διαλύει! Ὅμως ὅπου ἐργάζεται κανείς, ἐκεῖ καὶ πληρώνεται. Ἡ ἁμαρτία μεγαλώνει, μόλις τῆς προσφερθεῖ τροφὴ…». Σταμάτησε, σὰν νὰ διάλεγε μὲ προσοχὴ τὰ λόγια του. «Μέσα μας συνυπάρχουν δύο ἀντίθετες δυνάμεις, ποὺ προσπαθοῦν νὰ ἐπικρατήσουν, καὶ νὰ μᾶς τραβήξουν πρὸς τὸ μέρος τους: ἡ Ζωὴ καὶ ὁ θάνατος! Ἡ Ζωή, δηλαδὴ ὁ Χριστός, μᾶς δίνει ἄπειρα μέσα γιὰ νὰ ζήσουμε αἰωνίως, ὅμως ὁ θάνατος, δηλαδὴ ὁ διάβολος, προσπαθεῖ νὰ μᾶς τὰ ἀκυρώσει —ὅπως ἔκανε στὸν ἑαυτό του. Τὸ πᾶν εἶναι νὰ ΘΥΜΑΤΑΙ ἡ συνείδησή μας, ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι! Τότε θὰ τὴν ΣΕΒΟΜΑΣΤΕ, ὡς τὸν ὁδηγό μας πρὸς τὸν προορισμὸ τοῦ ἀνθρώπου· τὴν ἐλευθέρωση τοῦ νοῦ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ μίσος καὶ τὴν ἔλλειψη ἐγκράτειας, ὥστε νὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν ἀγάπη! Δυστυχῶς ὅταν ὡς προορισμό μας βλέπουμε μόνο μέχρι τὴν ἐπιβίωση τοῦ σώματος, ἡ ἐπιλήσμων συνείδηση τὸ ἀφήνει “ἀσχολίαστο”, ποὺ μᾶς “διαφεύγει”, ὅτι εἴμαστε ἄνθρωποι ἀλλὰ “σκεφτόμαστε” ὅπως τὰ ζῶα…».
«Γι’ αὐτὸ εἶπες νωρίτερα ὅτι οἱ ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, μᾶς ἐλευθερώνουν; Τί εἶναι ἡ ἐπιλήσμων συνείδηση;». Μόλις τώρα συνειδητοποιῶ, ὅτι ὁ φόβος ποὺ ἔνιωθε ἡ ψυχή μου, ἦταν ἡ μυρωδιὰ τοῦ θανάτου!
«Ἐπιλησμοσύνη εἶναι ἡ λήθη τοῦ χρέους μας, ὅμως ἐπιλεκτικὰ ἤ ἐσκεμμένα! Ἐδῶ ἔρχεται ἡ παραπλάνηση ποὺ λέγαμε· ὁτιδήποτε θανατώνει τὴν ψυχή μας, ὁ διάβολος μᾶς τὸ παρουσιάζει ὡς ἐξαιρετικὸ “δυναμωτικό”! Ἡ ψυχὴ χωρὶς ἀγάπη σκοντάφτει, ἐπειδὴ “ἀγαπάει” τὴν ἀπροσεξία…».
Ἀρχίζοντας νὰ ἀπομυθοποιῶ τὸ “ἀνικανοποίητο” ποὺ ἔνιωθα, ἐνδιαφέρθηκα ἰδιαιτέρως νὰ μάθω γιὰ τὴν ψευδο- ἠρεμία ποὺ μᾶς σκάει ὅταν δὲν μποῦν πρῶτες οἱ ἀνάγκες μας, ἐπειδὴ ὑποχωρήσαμε μπροστὰ στοὺς ἄλλους. «Συμφωνοῦμε λοιπόν, ὅτι ἡ ἀξία τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ἐλευθερία της! Ὅμως πῶς μπορῶ ἐγὼ νὰ κρατάω μὲ γενναιότητα τὴν κακία μακριά μου, ἄν δὲν ἔχω δύναμη; Τώρα εἶπες ὅτι πρέπει νὰ ἐλέγχουμε τὴν ζωή μας!».
«Μὰ ἡ δύναμη ποὺ ἐννοεῖς, εἶναι ψευδαίσθηση δύναμης! Ἡ ψυχὴ δὲν συγκρούεται μὲ τὸν πλησίον ἀπὸ γενναιότητα, ἀλλὰ ἀπὸ δειλία νὰ ἀντισταθεῖ στὶς βίαιες “προσταγὲς” τῶν δαιμονικῶν παθῶν, τὰ ὁποῖα ἀπαιτοῦν νὰ τὴν ἁλώσουν! Ἡ ψυχὴ εἶναι φτιαγμένη νὰ εἶναι ἄφοβη μπροστά στοὺς δαίμονες! Ὅταν ὅμως δειλιάζει στὶς ἐπιθέσεις τους, καὶ ὑποκύπτει σὲ αὐτές, ἡ ψυχὴ “φορτώνεται” τοὺς δαίμονες ὡς “δασκάλους” στὴν ἀκαθαρσία! Μέσα στὸ “κλουβί”, ἡ ψυχὴ ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὴν Ζωή, ὅπως τὴν ἔχασαν καὶ οἱ δαίμονες, καὶ τοὺς ἔμεινε —ἐπὶ γῆς— ἡ ψευδαίσθηση τῆς δύναμης. Ὅσο ὁ διάβολος δὲν ταπεινώνεται γιὰ νὰ ὠφελήσει τὸν ἑαυτό του, δὲν εἶναι δυνατός. Ἡ ῥίζα τῆς ἁμαρτίας εἶναι ὁ ξιπασμός, ἡ ὑψηλοφροσύνη! Ὅποιος “διδάσκεται” νὰ καταφρονεῖ τὰ μικρὰ ἁμαρτήματα, σύντομα πέφτει καὶ στὰ μεγάλα!».
“Πρέπει νὰ εἴμαστε ταπεινοί, ἐπειδὴ ἑνὸς κακοῦ μύρια ἕπονται…”, ψιθύρισε ἡ συνείδησή μου. Ἐκείνη γνώριζε ποιὸς “ἐαυτὸς” ἦταν “ἐχθρός μου”, μόλις σκέφτηκα νὰ ἀγριέψω στὴν Μαργαρίτα… «Ὅμως ἄν ἔκανα πίσω λίγο πρίν, ποὺ μοῦ πῆρε τὸ μερίδιό μου ἡ Μαργαρίτα, θὰ ἔνιωθα ψευδο- ἠρεμία· δὲν θὰ ἦταν ψευδαίσθηση ἡ ἀδικία, ἀφοῦ ἔνιωθα ἡττημένη…».
«Ναί, ἡττήθηκες ἀπὸ τὴν προσβολὴ τοῦ ἐχθροῦ. Ἀλλὰ τὸ θέμα δὲν εἶναι νὰ σημαδέψεις σωστὰ τὸν ἐχθρό, ἀλλὰ νὰ σημαδέψεις καὶ τὸν σωστὸ ἐχθρό, ποὺ εἶναι τὸ κακὸ μέσα στὸν ἄνθρωπο· ποτὲ ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶναι εἰκόνα Θεοῦ! Σύγκρουση σημαίνει πόλεμος, δηλαδὴ ἡ μηχανὴ τῶν δαιμόνων. Στὸν ἀόρατο πόλεμο, οἱ ἄνθρωποι ἀμυνόμαστε! Τὴν γενναιότητα τοῦ ἀνθρώπου στὶς δύσκολες καταστάσεις, οἱ δαίμονες τὴν τρέμουν! Γενναιότητα εἶναι νὰ ὑπομένουμε τοὺς πειρασμοὺς καὶ νὰ ἔχουμε καρτερικότητα στὶς θλίψεις! Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ταπεινοφροσύνη εἶναι νὰ ἀντιμετωπίζουμε μὲ γενναιότητα τὶς προσβολὲς τῶν ἄλλων, βλέποντας τὶς ἁμαρτίες μας! Ἡ ἐπιθυμία τοῦ Θεοῦ γεννᾶ τὴν ΦΥΣΙΚΗ ΟΡΓΗ, ἡ ὁποία ἀντιστέκεται σὲ κάθε πειρασμὸ τοῦ διαβόλου! Τότε ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ βρίσκει κατοικία στὸν ἄνθρωπο, καὶ διὰ μέσου τοῦ φόβου αὐτοῦ, φανερώνεται ἡ ἀγάπη!».
«Μᾶλλον ἐννοεῖς, ὅτι ὁ πραγματικὸς ἐχθρός μου εἶναι οἱ δαίμονες, ποὺ θέλουν νὰ “συνεργάζονται” μὲ τὴν κακία ποὺ κρύβω βαθιὰ μέσα μου;». Ἡ ψυχή μου ῥίγησε. «Μὲ ἀντάλλαγμα τὴν “ψεύτικη δύναμη”, γιὰ νὰ τὴν βλέπουν οἱ ἄλλοι;». Τὸν εἶδα νὰ συμφωνεῖ κουνώντας τὸ κεφάλι.
«Ὁ “δυναμισμὸς” τοῦ ζώου, εἶναι ἡ αδυναμία τοῦ ἀνθρώπου. Μὲ τὴν ἐπίπλαστη δύναμη ποὺ θέλει νὰ ἀποκτήσει ὁ ἄνθρωπος, ἔχει τὴν ψευδαίσθηση ὅτι μπορεῖ νὰ καλύψει τὴν ἀσθένειά του! ΕΙΝΑΙ ΑΣΘΕΝΗΣ! Ἡ κακία εἶναι πάθηση τῆς ψυχῆς, ποὺ ἐπιβουλεύεται τὴν αἰώνια πνευματικὴ ὑγεία! Ὁ Χριστὸς ὅμως μᾶς ἔδωσε τὸ Ἰατρεῖο Του, δηλαδὴ τὴν Ἐκκλησία! Ὁ Ἴδιος μᾶς δίδαξε νὰ φερόμαστε στοὺς ἄλλους, ὅπως μᾶς ἀρέσει νὰ φέρονται οἱ ἄλλοι σὲ ἐμᾶς! Ἡ ὁμόνοια καὶ ἡ ὁμοψυχία μὲ τὰ ἀδέρφια μας, εἶναι ἡ χαρὰ ποὺ μᾶς λυτρώνει!».
Γιατὶ δὲν ἦταν ἱκανὰ νὰ πολεμήσουν τὸν φόβο μου, ὅλα αὐτὰ ποὺ προσφέρει ἡ μεταμοντέρνα κοινωνία; Γιατὶ ἔχει βαλθεῖ νὰ “στολίζει” καὶ νὰ ἐξυψώνει τὴν ψευδαίσθησή μου; Τώρα συνειδητοποιοῦσα ὅτι περιφερόμουν μέσα στὸ “σκοτάδι”, μὲ μία ἀναίτια ἐμπιστοσύνη… Ἤθελα νὰ κάνω μία μικρὴ ἀπογραφή, καὶ ἔμεινα γιὰ λίγο ἀμίλητη. Πνευματικὴ ὑγεία εἶναι ἡ εὐλογία τοῦ Χριστοῦ, ἡ προστασία Του! Καὶ ἡ Σκέπη τῆς Παναγίας, ὅπως λένε ὅλοι στὸν τόπο αὐτό. «Πέτρο, ἄν θέλουμε νὰ ἐλευθερωθοῦμε ἀπὸ τὴν κακομοιριά μας, τί πρέπει νὰ κάνουμε γιὰ νὰ ἀνοίξουμε στὸν Χριστό, καὶ νὰ μᾶς ἐπισκεφτεῖ; Πῶς μπορῶ νὰ καταλάβω στὴν πράξη, τί εἶναι ἡ Δικαιοσύνη τοῦ Χριστοῦ;».
«Ἔλα μαζί μου, ἐδῶ πιὸ πέρα», εἶπε καὶ σηκώθηκε. Περπατήσαμε μπροστὰ ἀπὸ τὸ ἀρχαῖο θέατρο, καὶ ὅπως πλησιάσαμε στὴν ἐκκλησία ποὺ ἦταν μπροστά μας, ξανάκανε τὸν σταυρό του, ὅπως ὅταν ἐπιστρέφαμε ἀπὸ τὸν περίπατό μας. «Ἡλιοστάλακτη, ὁ ἄνθρωπος δὲν ἔχει δική του δύναμη, ἀλλά ἔχει τὴν Δικαιοσύνη τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι τὸ ΕΛΕΟΣ ΤΟΥ! Ἡ πόλη τοῦ Ὀρχομενοῦ κινδύνεψε στὴν γερμανικὴ Κατοχή! Ὅταν συνθηκολόγησαν οἱ Ἰταλοί, κάποιοι Ὀρχομένιοι τοῦς ζήτησαν νὰ τοῦς παραδώσουν τὸν ὁπλισμό τους, ἀλλιῶς θὰ τοὺς χτυποῦσαν οἱ ἀντάρτες ἀπὸ τὸν Διόνυσο. Οἱ Ἰταλοὶ ἀρνήθηκαν, καὶ κατέφυγαν στοὺς Γερμανούς, οἱ ὁποῖοι ἔστειλαν στὸν Ὀρχομενὸ ἀπόσπασμα μὲ τεθωρακισμένα. Οἱ Ὀρχομένιοι ἦταν ἀνοργάνωτοι, καὶ σκόρπισαν στὶς γύρω περιοχές, κυρίως πρὸς τὸν Διόνυσο. Οἱ Γερμανοὶ ὅμως συνέχισαν τὴν καταδίωξη, μὲ σκοπὸ νὰ ἐπιβάλλουν ἀντίποινα στὸν Ὀρχομενό, ὅπως τὸ συνήθιζαν. Τὸ βράδυ τῆς 9ης Σεπτεμβρίου οἱ Γερμανοὶ μπῆκαν στὸν Ὀρχομενὸ γιὰ νὰ τὸν κάψουν, καὶ συνέλαβαν ἑξακόσιους ὁμήρους. Ἔνα τμῆμα ἔμεινε στὴν πόλη, ἑνῶ ἕνα ἄλλο μὲ τρία ἅρματα μάχης, πήγαιναν πρὸς τὸν Διόνυσο. Αὐτὴ ἡ ἐκκλησία ἐδῶ εἶναι ἀφιερωμένη στὴν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου, καὶ ἦταν τὸ παλιὸ Μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Σκριποῦς. Ἦταν ἀκόμα μεσάνυχτα. Ἡ φάλαγγα εἶχε προσπεράσει πεντακόσια μέτρα ἀπὸ ἐδῶ ποὺ στεκόμαστε, ὅταν ξαφνικὰ τὸ πρῶτο ἅρμα ἀκινητοποιήθηκε στὴν μέση τοῦ δρόμου. Μπροστά τους οἱ Γερμανοὶ εἶδαν μία μεγαλόπρεπη γυναίκα μὲ τὸ χέρι ὑψωμένο σὲ ἀπαγορευτικὴ στάση. Τὸ δεύτερο ἅρμα προσπάθησε νὰ περάσει τὸ πρῶτο, ἀλλὰ ἔπεσε σὲ χαντάκι, ἐνῶ τὸ τρίτο ἀκινητοποιήθηκε σὲ ἕνα χωράφι, μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο προσπάθησε νὰ περάσει. Ξημέρωνε ἡ 10η Σεπτεμβρίου. Ὁ Γερμανὸς διοικητὴς ζήτησε ἀπὸ τοὺς κατοίκους ἕνα τρακτὲρ, γιὰ νὰ τραβήξει τὰ ἅρματα. Τότε συνέβη κάτι ἄλλο θαυμαστό: τὰ βαριὰ αὐτὰ ἅρματα, μετακινήθηκαν ἀπὸ τὸ τρακτὲρ σὰν ἄδεια σπιρτόκουτα! Ὁ Γερμανὸς διοικητὴς συγκλονισμένος, φώναζε ὅτι εἶχε γίνει θαῦμα καὶ ζήτησε νὰ μπεῖ στὴν ἐκκλησία. Στὴν Θεομητορικὴ εἰκόνα τοῦ τέμπλου, ὁ διοικητὴς ἀναγνώρισε τὴν γυναίκα ποὺ ἐμπόδισε τὴν φάλαγγα νὰ προχωρήσει! Ἔπεσε ἀμέσως στὰ γόνατα καὶ φώναζε μὲ θαυμασμό: “Αὐτὴ ἡ γυναίκα σᾶς ἔσωσε! Νὰ Τὴν τιμᾶτε καὶ νὰ Τὴν δοξάζετε!”. Ὁ Ὀρχομενὸς εἶχε σωθεῖ! Ὁ διοικητὴς διέταξε νὰ ἐλευθερωθοῦν οἱ ἑξακόσιοι μελλοθάνατοι, καὶ ὑποσχέθηκε ὅτι ἡ πόλη μας δὲν θὰ πάθει κακὸ ὥς τὸ τέλος τοῦ πολέμου! Τὰ ἅρματα ἔφυγαν μὲ τὰ πυροβόλα κατεβασμένα, ἐπειδὴ νικήθηκαν ἀπὸ τὴν ‘Υπέρμαχο Στρατηγὸ τοῦ Ὀρχομενοῦ!».
Αὐθόρμητα, ἔκανα τὸν σταυρό μου μὲ εὐλάβεια. Εἶχα ἀκούσει πολὺ παλιότερα τὴν ἱστορία, ἀλλὰ δὲν τὴν εἶχα νιώσει! Δὲν εἶχα καταλάβει ὅτι ἡ Παναγία γλύτωσε τὰ παιδιά Της ἀπὸ τὸ ὁλοκαύτωμα! «Γι’ αὐτὸ εἶπες γιὰ τὴν οἰκογένεια, ὅτι οἱ μεγαλύτεροι περνᾶνε στοὺς μικρότερους ὅ,τι ἔχουν στὴν ψυχή τους; Ἐπειδὴ ἐδῶ στὸν κόσμο ἔχουμε τὴν Μάνα Παναγία νὰ μᾶς σκεπάζει ἀπὸ τὴν κακία;».
«Βεβαίως! Ἡ Πίστη εἶναι οἰκογένεια, ἔχει συγγενικοὺς δεσμοὺς πνεύματος! Ἐσὺ ἔχεις καὶ τὸ ὀνομά Της! Ἡ Παναγία εἶναι ἡλιόμορφη καὶ ἡλιοστάλακτη!».
«Ἀλήθεια, δὲν ἔχω ψάξει τὸν λόγο ποὺ γιορτάζω τὸν Δεκαπενταύγουστο…».
«Δῶσε μου τὸ τηλέφωνό σου», εἶπε ὁ Πέτρος, καὶ μπῆκε στὸ διαδίκτυο. «Διάβασε ἐδῶ…»
Καὶ σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ οὐρανῷ,
γυνὴ περιβεβλημένη τὸν ἥλιον,
καὶ ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς,
καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων δώδεκα
Καὶ φάνηκε στὸν οὐρανὸ ἕνα ἔκτακτο καὶ μεγάλο σημεῖο· φάνηκε μία γυναίκα, ποὺ εἶχε ὁλόγυρά της, σὰν ὁλόλαμπρο ἔνδυμα, τὸν ἥλιο, καὶ ἡ σελήνη ἦταν κάτω ἀπὸ τὰ πόδια Της σὰν ὑποπόδιο, καὶ πάνω στὸ κεφάλι Της ὑπῆρχαν σὰν ὁλόφωτο στεφάνι, δώδεκα ἀστέρια. (Αποκ 12,1)
1 ἀστραποκαμός: τὸ κάψιμο ἀπὸ τὴν ἀστραπὴ
2 Παρακαλῶ δὲ ὑμᾶς, ἀδελφοί, σκοπεῖν τοὺς τὰς διχοστασίας καὶ τὰ σκάνδαλα παρὰ τὴν διδαχὴν ἥν ὑμεῖς ἐμάθατε ποιοῦντας, καὶ ἐκκλίνατε ἀπ’ αὐτῶν· οἱ γὰρ τοιοῦτοι τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ οὐ δουλεύουσιν, ἀλλὰ τῇ ἑαυτῶν κοιλίᾳ, καὶ διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας ἐξαπατῶσι τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων (Ῥωμ 16,17)
3 ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης
μὲ πράσινο χρῶμα εἶναι λόγια του ἁγίου Ἠσαΐα τοῦ Ἀναχωρητῆ
Τὸ βιβλίο μου εἶναι ἕτοιμο νὰ φτάσει
στὴν ἠλεκτρονικὴ διεύθυνσή σου!
Διαβάζοντάς το, ξεκινᾶς ἕνα ταξίδι ἀπὸ δρόμο ποὺ εἶχε κλείσει ἐδῶ καὶ πολλὰ χρόνια στὸν τόπο μας!
Θυμήσου τὰ λόγια μου…
